SUCHEJ SKÓRZE NA RATUNEK

 Czynniki atmosferyczne, jak promieniowanie słoneczne, wiatr czy mróz osłabiają główną i największą barierę ochronną naszego organizmu – skórę, powodując jej nadmierne wysuszenie. Jeśli dodamy do tego charakterystyczną przy cukrzycy większą skłonność skóry do przesuszania, możemy z dużym prawdopodobieństwem domniemywać, że większość z nas potrzebuje intensywnych działań pielęgnacyjnych poprawiających jej stan. Jak więc ruszyć suchej skórze na ratunek?

Zmiany skórne bardzo często towarzyszą cukrzycy, występują u 30–50% osób na nią chorujących. Głównym czynnikiem wpływającym na stan skóry jest oczywiście podwyższony poziom glukozy we krwi. Powoduje on bowiem uszkodzenie naczyń krwionośnych, także tych najdrobniejszych, które doprowadzają do skóry tlen i składniki odżywcze. Ich deficyt powoduje jej osłabienie i przesuszenie przez co staje się ona bardziej podatna na uszkodzenia mechaniczne i termiczne oraz urazy.

Jeśli ktoś ma kłopoty z normalizacją glikemii, a do tego w okresie letnim zyskał porządną opaleniznę, można przypuszczać, że ma jakieś problemy ze skórą. Np.: przesuszenie, swędzenie (świąd), podrażnienia, uczucie ściągnięcia, a nawet łuszczenie się naskórka, zrogowacenia oraz wypryski.

Suchej skórze na ratunek – sedno problemów

Czynnikiem powodującym lawinę postępujących problemów skórnych jest przesuszenie. Niby nic strasznego, a jednak… Sucha skóra swędzi. Drapiąc się, możemy uszkodzić jej ciągłość, jest mniej odporna na przenikanie patogenów (bakterii, grzybów itp.). Także bardziej podatna na uszkodzenia i przerwanie jej ciągłości, co stwarza doskonałe warunki do rozwoju zakażeń.

Przesuszona skóra szybciej się również starzeje i ma uszkodzony (lub nawet jest go pozbawiona) tzw. płaszcz hydrolipidowy. (Najbardziej zewnętrzna warstwa naskórka stanowiąca barierę obronną skóry, chroniącą ją przed utratą wody i działaniem szkodliwych czynników zewnętrznych. Składa się z wody i tłuszczów, tworzy na skórze niedostrzegalną warstwę zapewniającą jej optymalne odżywienie i nawilżenie). Sucha skóra to skóra bezbronna i słaba.

Suchej skórze na ratunek – podstawowe działania

Przesuszona skóra wymaga stosowania łagodnych kosmetyków o działaniu silnie nawilżającym, łagodzącym podrażnienia, kojącym. Do kąpieli najlepiej używać delikatnych żeli/pianek myjących, hipoalergicznych lub przeznaczonych specjalnie do skóry osób z cukrzycą. Takie kosmetyki usuną nieczystości i martwy naskórek, nie podrażniając skóry. Porządne jej oczyszczenie jest bardzo ważne, bo przygotowuje ją na przyjęcie stosowanych po kąpieli preparatów nawilżających, odżywczych, leczniczych, które wówczas lepiej się wchłaniają, a więc też skuteczniej działają.

Zaraz po kąpieli należy nałożyć na skórę całego ciała odpowiedni kosmetyk – balsam, krem, itp. Najlepiej, aby był on specjalistyczny (przeznaczony do pielęgnacji określonego rodzaju skóry), przebadany i rekomendowany przez określone instytucje czy towarzystwa naukowe. Takie produkty zawierają pakiet substancji dobranych specjalnie pod kątem konkretnych problemów skórnych.

Kosmetyki nawilżające, odżywcze do pielęgnacji skóry przy cukrzycy powinny zawierać określone składniki. To: kwas hialuronowy, mocznik, kwas mlekowy, allantoinę, glicerynę, aloe vera, olejki (np. z rokitnika). Pożądane są także wyciągi ziołowe (np. z rumianku), ceramidy, skwalen, b-pantenol, kwas linolenowy, tlenek cynku, sukralfat. Korzystny wpływ ma również dodatek do dermokosmetyków witamin: A, E, C, B₁, B₂, B₅, B₆, B₁₂, PP. Specjalistyczne produkty nie powinny mieć mocnego zapachu (najlepsze są bezzapachowe), zawierać sztucznych barwników i zbyt dużej ilości konserwantów (najlepiej w ogóle). Szczególnej uwadze polecamy preparaty z grupy emolientów.

Stopy

Podstawową pielęgnacją należy objąć także (a może przede wszystkim) stopy. Obszerny artykuł na ten temat tutaj https://diabetyk.pl/aktualnosci-na-diabetyk-pl/jak-dbac-o-stopy/. Dlatego teraz tylko krótka wzmianka dotycząca zastosowania kremu/maści po myciu stóp.

Częstym problemem pojawiającym się w obrębie stóp (zwłaszcza po wakacjach) jest nadmierne rogowacenie naskórka na stopach. Staje się on gruby, przesuszony i przez to podatny na pęknięcia, które niestety bywają bolesne. Ponadto, stanowią wrota do zakażeń. Dlatego o skórę stóp warto zadbać ze szczególną troską. Nieocenione w tym są specjalistyczne kremy i maści do stóp przeznaczone konkretnie dla diabetyków, z zawartością mocznika. Mają działanie silnie nawilżające, przeciwgrzybiczne, przeciwbakteryjne, łagodzące i przyspieszają gojenie.

 Cenne kwasy w kosmetykach

Wiele substancji pozytywnie wpływa na stan skóry przy cukrzycy – pielęgnuje ją, nawilża, chroni, odżywia, wzmacnia. Występują w różnych stężeniach i połączeniach (jedne wspierają działanie drugich), i są dobierane pod kątem określonych problemów. Skupmy się na tych najczęściej występujących w dermokosmetykach dla diabetyków.

Kwas hialuronowy to silnie nawilżająca substancja, mająca zdolność wiązania cząsteczek wody i łączenia włókien kolagenowych. Wystarczy zaledwie jeden gram tego kwasu do związania aż sześciu litrów wody. Łagodzi też stany zapalne i przyspiesza gojenie drobnych ran.

Kwas mlekowy poprawia trwałość działania mocznika, stąd zwykle wchodzi w skład produktów, które go zawierają. Ponadto pobudza produkcję ceramidów. To związkiz grupy tłuszczów obecnych w warstwie rogowej naskórka. Decydują one o elastyczności skóry i utrzymaniu jej stałej temperatury. Ich liczba zmniejsza się wraz z wiekiem – po 40. roku życia skóra wcale ich nie produkuje. Kwas mlekowy działa także antybakteryjnie i reguluje pH skóry.

Składniki nawilżające i regenerujące

Mocznik bardzo często wchodzi w skład emolientów i kremów dla osób z cukrzycą. W zależności od jego stężenia w produkcie zapewnia nawilżenie lub złuszczenie. Im większe stężenie mocznika, tym większe właściwości złuszczające preparatu. Dzięki temu można zaradzić zrogowaceniom naskórka (szczególnie często występującym na stopach), ponieważ mocznik go lekko złuszcza i zmiękcza. Dzięki temu zwiększa się przenikanie przez warstwę rogową składników aktywnych w głąb skóry. Mocznik, działając na skórę, rozpulchnia jej komórki, stają się bardziej miękkie. To zwiększa przenikanie do nich wody i ochronę przed jej utratą.

Alantoina ma właściwości łagodzące, przeciwzapalne i regenerujące. Pobudza zdolność rozmnażania się komórek naskórka, dzięki czemu sprawniej przebiegają procesy jego odnowy i gojenia. Działa wygładzająco i zmiękczająco, skutecznie usuwa spękania i zgrubienia na skórze. Przyspiesza gojenie, zmniejsza zaczerwienienie i podrażnienia oraz działa nawilżająco. Nie powoduje reakcji uczuleniowych, stąd często można ją znaleźć w produktach hipoalergicznych. W kosmetykach zwykle łączy się ją z mocznikiem, gliceryną i witaminami.

Na zakończenie warto wspomnieć, że na dolegliwości skórne przy cukrzycy zwracają dużą uwagę różne towarzystwa naukowe, m.in. Amerykańskie Towarzystwo Diabetologiczne (ADA), traktując tę kwestię jako problem natury zdrowotnej. Poleca ono regularne stosowanie emolientów w profilaktyce świądu i suchości skóry, ze względu na to, że pomagają one zapobiegać takim powikłaniom jak: zgrubienia, zesztywnienie, szorstkość i zakażenia skóry. ADA zachęca do starannej higieny ciała ze szczególnym uwzględnieniem miejsc w pachwinach, pod pachami i w fałdach skóry oraz pielęgnacji stóp z zastosowaniem kremów o działaniu zmiękczającym lub przeciwgrzybiczo-przeciwbakteryjnym.

Natalia Prokopiuk