Opis

Fragmenty artykułów w Diabetyk nr 5/2023

Technologia cukrzycy – monitorowanie glikemii

Optymalne wykorzystanie urządzeń do kontroli glikemii wymaga odpowiedniego użytkowania i interpretacji danych, co pozwala prowadzić leczenie w sposób skuteczny i adekwatnie do sytuacji danego pacjenta.

Badania kliniczne osób leczonych insuliną wykazały wieloaspektowe korzyści płynące z intensywnego zarządzania glikemią (częste pomiary) w ograniczaniu powstawania i rozwoju powikłań cukrzycy. Stąd kontrola glikemii traktowana jest jako integralny element skutecznej terapii osób przyjmujących insulinę.

Monitorowanie glikemii pozwala pacjentom ocenić ich indywidualną reakcję na terapię oraz czy cele glikemiczne są osiągane bezpiecznie. Umożliwia odpowiednie zarządzanie aspektami kluczowymi w prowadzeniu leczenia, jak odżywianie, aktywność fizyczna, zapobieganie hipoglikemii oraz dostosowywanie leków (szczególnie posiłkowych dawek insuliny).

Tradycyjny glukometr powinien być na wyposażeniu także osób stosujących ciągły monitoring glikemii (CGM), na wypadek niedogodności mogących się pojawić w trakcie używania CGM.

Piramida życia w zgodzie z cukrzycą (cz. 12) – Asertywność w cukrzycy

Komunikacja między ludźmi to podstawowa umiejętność na drodze do szczęśliwego życia w zgodzie ze sobą i cukrzycą. Wychowanie w duchu „masz to zrobić bez dyskusji” lub „bądź grzeczna” lub „chłopaki nie płaczą” ma swoje konsekwencje w dorosłym życiu.

Bez słowa sprzeciwu bierzemy na siebie krytykę lub nie potrafimy odmówić, lub co gorsza, nie potrafimy stawiać granic. Pasywna postawa wyrządza wiele szkód natury psychologicznej i w konsekwencji prowadzi do… niewyrównania cukrzycy.

W psychologii uważa się, że asertywność to sztuka ekspresji i wyrażania oczekiwań, życzeń, myśli czy uczuć oraz dbanie o poszanowanie naszych praw, z jednoczesnym poszanowaniem praw innych osób. Rozróżnia się 3 rodzaje zachowań społecznych: pasywne (bierne), agresywne i asertywne. Ciekawostką jest fakt, że wszystkich zachowań możemy się nauczyć. U osób z cukrzycą, asertywna postawa chroni je przed ryzykiem niewyrównania metabolicznego.

Za przetwarzanie myśli, czyli zjawisk psychicznych w biologiczne (ciało) odpowiada układ limbiczny. Równowaga i harmonia na poziomie psychicznym (asertywność, relaks, pozytywne myślenie i emocje) stanowią siłę do naprawy na poziomie biologicznym (np. powrót do wyrównania glikemii).

Najlepsza dieta przy cukrzycy

Dieta śródziemnomorska jest zalecana dla osób z cukrzycą przez wiele towarzystw naukowych, także Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD). W międzynarodowym – co rok aktualizowanym – rankingu diet, od dawna znajduje się na podium najzdrowszych diet, bardzo często zajmując pierwsze miejsce.

Ważnym elementem tradycyjnej diety śródziemnomorskiej są warzywa – zawiera je prawie każdy posiłek. Z różnorodnych, o wielu barwach, warzyw przyrządza się dania na gorąco, przystawki, przekąski, surówki i sałatki. Szczególnie dużo w tej diecie jest zielonolistnych warzyw (np. różne gatunki sałaty, szpinak), a także pomidorów, ale w krajach śródziemnomorskich lubiane i jedzone są wszystkie warzywa.

Za włączeniem do diety wielu różnorodnych warzyw przemawia duża zawartość w nich: witamin antyoksydacyjnych (C, E, beta-karotenu), likopenu, polifenoli (w tym dużo flawonoidów), błonnika pokarmowego, potasu, magnezu. Wiele z nich zawiera także wapń i kwas alfa-linolenowy.

Arytmia serca a cukrzyca

W przypadku cukrzycy wiemy, że między nią a chorobami układu sercowo-naczyniowego istnieje związek przyczynowo-skutkowy. Mówiąc w skrócie, cukrzyca przyspiesza rozwój zmian miażdżycowych w tętnicach i w ten sposób staje się czynnikiem ryzyka takich powikłań, jak choroba wieńcowa czy udar mózgu. Niedokrwienie mięśnia serca może prowadzić również do zaburzeń rytmu serca, czyli arytmii. Samo słowo jest pojęciem ogólnym i odnosi się do różnych zaburzeń. Można przypuszczać, że w tym przypadku są to napady migotania przedsionków. Występują one dość często (u ok. 1% pacjentów w populacji ogólnej i 5–10% u pacjentów powyżej 75. roku życia). Polegają na wyłączeniu skutecznych skurczów przedsionków serca na skutek nieskoordynowanej czynności włókien mięśniowych. To powoduje nieco słabszą pracę całego serca i dlatego pacjent może odczuwać osłabienie w momencie napadu. W tym czasie komory serca kurczą się znacznie szybciej i nieregularnie. Ten stan pacjenci odczuwają jako kołatanie serca.

Kompleksowe podejście do higieny

Przestrzeganie higieny ciała zwiększa komfort życia i zapobiega powstawaniu wielu chorób, w tym skóry i błon śluzowych. Cukrzyca obniża naturalną odporność organizmu, stąd warto mieć świadomość, iż dbanie o skórę, która jest naszą największą barierą ochronną, stanowi dodatkowy oręż w staraniach o dobry stan zdrowia. Nawet zwykła kąpiel może przynieść wiele korzyści w przypadku różnych schorzeń skóry, zwłaszcza takich jak: stany zapalne, czyraki, ropnie itp. Jej celem jest usunięcie  zanieczyszczeń skóry pochodzących z naturalnych wydzielin, np. potu i łoju skórnego oraz złuszczającego się zrogowaciałego naskórka. Dzięki temu zwiększa się powierzchnia skóry biorąca udział w ogólnym oddychaniu i poprawiają się warunki wymiany gazowej.

Kąpiel ma również znaczenie profilaktyczne, gdyż usuwa bakterie, pasożyty i grzyby chorobotwórcze. Zmywając z siebie pył i związki chemiczne, zapobiegamy też chorobom uczuleniowym, nie tylko skóry.