Reakcje na masaż
Reakcja na masaż jest uwarunkowana osobniczo. Fachowo wykonany jest zabiegiem bezpiecznym i bardzo przyjemnym, niezwykle rzadko dającym reakcje niepożądane. Bardzo ważną rzeczą jest sygnalizowanie bolesności masowanego obszaru, należy okazywać ból, jeśli wystąpi. Pojawiająca się w trakcie zabiegu bolesność jest ważną informacją dla masażysty, a nie oznaką słabości, którą należy wstydliwie ukrywać. Masaż leczniczy daje trwały efekt terapeutyczny, gdy jest wykonany w minimalnej serii 30 zabiegów. Po piątym do ósmego zabiegu następuje względne pogorszenie samopoczucia, jest to reakcja fizjologiczna, która ustępuje po następnych zabiegach. Zabiegi w serii powinny być wykonywane codziennie, w niektórych chorobach nawet dwa razy dziennie, w przypadku niewydolności krążenia, aby nie obciążać nadmiernie serca, wykonuje się je co drugi dzień. Na początku serii stopniuje się czas i siłę masażu narastająco, a pod koniec serii malejąco w celu odzwyczajenia organizmu od masażu.
Po zabiegu
W przypadku gdy masowany był duży obszar, np. plecy, cała kończyna, kark, po zabiegu należy odpocząć 15–30 minut, w pozycji leżącej lub siedzącej. Jest to bardzo istotne i bezwzględnie należy tego przestrzegać. Równie ważne jest, aby nie ochładzać zbyt szybko masowanego miejsca, dlatego po zabiegach wykonywanych w chłodnych porach roku, przed wyjściem na zewnątrz trzeba odpowiednio się ubrać.
Na jakie dolegliwości?
Podobnie jak u ludzi nie chorujących na cukrzyce, masaż ma bardzo pozytywny wpływ na organizm i można go stosować do usprawnienia wielu jego funkcji. Można go stosować wspomagająco w profilaktyce niektórych powikłań, ale w tym wypadku trzeba koniecznie podkreślić, że żaden masaż nie zahamuje rozwoju powikłań, jeśli cukrzyca nie będzie wyrównana.
Usprawnienie krążenia w stopach – masaż klasyczny stóp usprawnia krążenie, zapewniając właściwe ukrwienie tkanek, likwiduje dokuczliwe uczucie zimnych stóp. Zapobiega też nadmiernemu rogowaceniu naskórka i bolesnym pękaniom. Skóra stóp diabetyka ma skłonność do nadmiernej suchości i związanych z tym urazami, a masaż umożliwia właściwe nawilżenie i natłuszczenie skóry, zapobiegając przykrym konsekwencjom tych dolegliwości.
Masaż chroni przed powstawaniem obrzęków, łagodzi bóle stóp, usuwa uczucie zmęczenia, jest ważnym elementem pielęgnacji stóp zapobiegającej powstawaniu trudno gojących się ran.
Likwidacja zrostów i zgrubień po iniekcjach insuliny – nie ma innej metody niż masaż. Zabiegi są niestety zwykle bolesne, ale dają bardzo dobre rezultaty. Lepszą metodą niż rozmasowywanie zrostów jest wykonywanie masaży w miejscach iniekcji zanim one powstaną – pozwala to uniknąć niepotrzebnego bólu.
Skurcze mięśni – ta dolegliwość może być przede wszystkim spowodowana zaburzeniami gospodarki potasowo-magnezowo-wapniowo-sodowej. Po przywróceniu równowagi elektrolitowej masaż pomoże zregenerować się niedożywionym mięśniom.
Nadmierne napięcie mięśni (spastyczność) – masaż daje bardzo dobre rezultaty, likwiduje bóle mięśniowe związane z napięciem.
Nadmierna suchość skóry – dolegliwość związana z neuropatią cukrzycową; masaż z użyciem środków nawilżających i natłuszczających poprawia stan skóry.
Zaburzenia perystaltyki jelit – to wynik neuropatii układu autonomicznego; w przypadku uporczywych zaparć masaż brzucha wspomaga wypróżnienie.
Dolegliwości bólowe na tle neuropatii – wykorzystując techniki normalizując pracę układu nerwowego, masaż może przynieść choremu ulgę.
Bóle stawowe – masaż może zmniejszyć ich nasilenie.
Masaż może być stosowany jako zabieg przyspieszający regenerację organizmu. W przypadku cukrzycy opóźnione są często procesy gojenia się ran, zrastania się kości czy wchłaniania się pourazowych wylewów. Masaż klasyczny opracowujący trudno gojącą się ranę, pod warunkiem, że nie jest ona powikłana bakteryjnie, przyspiesza jej zabliźnienie.
Na przykład proces zrastania kości można przyspieszyć, wykorzystując wpływ konsensualny, wykonując masaż w trakcie unieruchomienia złamania. Podobnie można postępować po urazach, takich jak skręcenia, zwichnięcia, stłuczenia, skracając okres powrotu do zdrowia i zapobiegając komplikacjom.
MITY DOTYCZĄCE MASAŻU
Masaż jest ze wszech miar godny polecenia jako naturalna, bezinwazyjna i nie pozostawiająca skutków ubocznych metoda leczenia. Niewiele jest zabiegów medycznych jednocześnie przyjemnych i skutecznych, a masaż właśnie taki jest. Przy korzystaniu z tych zabiegów niezbędna jest właściwa wiedza na ich temat, dlatego warto sprostować niektóre błędne opinie.
Masaż dobry, to masaż wykonany z dużą siłą – nieprawda. Siła masażu musi być dostosowana do pacjenta, jego płci, wieku, budowy, masy ciała i stanu zdrowia; masaż pozostawiający krwawe wylewy i obolałe ciało jest błędem w sztuce, żaden z pacjentów nie powinien się na to godzić; dobry masażysta jest jak dobry złodziej, nie powinien pozostawiać żadnych śladów – jak mawiał mój nauczyciel zawodu pan Adam Zborowski.
Masaż musi boleć, bo tylko wtedy działa – nieprawda. Masaż nie musi boleć, a nawet więcej, nie może boleć, bo właśnie wtedy, gdy boli, jest mało skuteczny; ból powoduje odruchowy skurcz mięśni, a mięsień w skurczu nie poddaje się „opracowaniu”.
Masaż można stosować bez ograniczeń – nieprawda. Organizm przyzwyczaja się do masażu, dlatego konieczne są przerwy między seriami zabiegów. Im dłuższy masaż, tym lepszy – nieprawda. Czas masażu dostosowuje się do schorzenia i zależy od kolejności w serii zabiegów; nie powinien trwać dłużej niż 60 minut.
Agnieszka Bednarczyk
Dyplomowany technik masażysta