Spośród różnych narządów, które są narażone na szkodliwe działanie wysokiego poziomu glukozy, układ krążenia jest na pierwszym miejscu. Początkowo zmiany dotykają naczyń o najmniejszym kalibrze, ale z upływem lat obejmują coraz większe naczynia.
Groźne skutki wynikające z zaatakowania naczyń krwionośnych dotyczą przede wszystkim mózgu, nerek, serca, nerwów obwodowych i skóry. Proces uszkodzenia naczyń w przebiegu takich schorzeń jak cukrzyca czy miażdżyca zaczyna się od ich warstwy wewnętrznej, czyli od śródbłonka. Jest to delikatna wyściółka wnętrza naczyń krwionośnych, o łącznej powierzchni porównywalnej z powierzchnią boiska do gry w piłkę! Pełni rolę wielkiej fabryki chemicznej produkującej dziesiątki substancji odgrywających ważną rolę w organizmie (przede wszystkim biorą udział w regulowaniu skurczu i rozkurczu naczyń krwionośnych).
Powszechny brak wiedzy
Badania prowadzone przez lekarzy z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku wykazały, że prawie połowa pacjentów z cukrzycą poddanych zabiegowi koronarografii wieńcowej oceniała swoją wiedzę o posiadanych schorzeniach jako niewielką. Zaledwie 2,22% ankietowanych uważało, że ich znajomość tematu jest bardzo dobra. Aż 13,4% nie wiedziało czy istnieje związek między cukrzycą a przebiegiem choroby wieńcowej, a co jeszcze ciekawsze – 66% ankietowanych pominęło udzielnie odpowiedzi na to pytanie. To sugeruje, iż spory odsetek badanych nie był w ogóle zorientowany, że ich schorzenia mogą na siebie wzajemnie oddziaływać. Jako najważniejsze czynniki mające wpływ na przebieg schorzeń połowa ankietowanych wymieniała trudności w dostępie do lekarza oraz własne niedobory finansowe. Świadomość, że brak wiedzy może mieć bardzo istotny wpływ na przebieg choroby miało zaledwie 15,4% ankietowanych.
Co to jest ból wieńcowy?
Serce jest narządem, który dla sprawnego funkcjonowania wymaga odpowiedniego zaopatrzenia w tlen, intensywnie go pochłaniając. Dopływa on z krwią przez tętnice wieńcowe. Dowodzi tego fakt, iż w żyłach wieńcowych odprowadzających krew z mięśnia sercowego jest tylko 4% tlenu, podczas gdy zawartość tlenu w żyłach niepracującego mięśnia szkieletowego wynosi 12%. Gdy dopływ krwi i tlenu zmniejsza się, następuje zakłócenie przemiany materii i funkcjonowania mięśnia sercowego. Jednym z objawów zmniejszonego dopływu tlenu do serca jest ból wieńcowy, zwany też bólem dławicowym.
Jego opis, znany już od XVIII wieku, został podany przez angielskiego lekarza – dr. Wiliama Heberdena, który sam cierpiał na chorobę wieńcową. W słynnym dziele „Commentarii de morborum historia et curatione” dr Hebereden tak pisał o odczuwanych dolegliwościach: „Nad wyraz przykry ból w piersiach chwyta pacjenta dotkniętego tym cierpieniem, gdy ten idzie, zwłaszcza jeśli idzie pod górę, niedługo po jedzeniu. Wydaje się, że ból ten doprowadzi do śmierci, jeśli będzie nasilał się lub trwał dalej. Jednakże w chwili, gdy chory przystaje, dolegliwości znikają. Ból umiejscawia się niekiedy w górnej części mostka, niekiedy w części środkowej lub dolnej i często rozchodzi się bardziej ku stronie lewej niż ku prawej. Często też ból promieniuje od piersi do połowy lewego ramienia”.
Ból wieńcowy ma kilka charakterystycznych cech, wśród których wymienia się jego związek z wysiłkiem fizycznym, trawieniem, pośpiechem, a także nasilone występowanie podczas wietrznej i mroźnej pogody. Zlokalizowany jest zwykle w środkowej części klatki piersiowej, za mostkiem, niekiedy nieco w lewo od niego.
Taki jest typowy ból w przebiegu choroby wieńcowej, jednakże u osób z cukrzycą dolegliwości bólowe nie zawsze występują. Co więcej, mogą nawet zdarzać się bezbólowe postaci choroby wieńcowej lub zawału serca, a schorzenia bywają przypadkowo wykrywane podczas kontrolnych badań EKG.
