Leczenie cukrzycy typu 2 jest intensyfikowane w miarę trwania choroby i pogarszania się wyrównania glikemii. Gdy niewystarczające są leki doustne, zbyt wysokim stężeniom glukozy we krwi może zapobiec insulina.
W codziennej praktyce lekarz decyduje się na wprowadzenie leczenia insuliną, gdy nie udaje się u pacjenta uzyskać prawidłowego poziomu glukozy we krwi za pomocą doustnych leków przeciwcukrzycowych. Do takiej sytuacji dochodzi, gdy:
- trzustka stopniowo traci zdolność do wydzielania odpowiedniej ilości insuliny,
- narasta insulinooporność (czyli stan, w którym mimo utrzymującego się we krwi wysokiego stężenia insuliny, nie jest ona efektywna, na skutek czego nie może zapobiec hiperglikemii).
Analiza sytuacji
W przypadku utrzymujących się wysokich glikemii (zapisanych w dzienniczku samokontroli) lekarz przeprowadzi dokładny wywiad w celu wyjaśnienia zaistniałej sytuacji. Szukając przyczyn hiperglikemii, prawdopodobnie najpierw weźmie pod uwagę takie czynniki, jak:
- błędy w odżywianiu,
- przeżyty lub trwający stres,
- infekcje, w tym również bezobjawowe,
- zmiany trybu życia (np. osoba do tej pory aktywna przeszła na emeryturę),
- niestosowanie się do zaleceń lekarskich, np. zaniechanie przyjmowania leków,
- stosowanie zbyt małych dawek leków.
Bardzo ważne jest rzetelne prowadzenie dzienniczka samokontroli. Jego zapisy pozwalają bowiem lekarzowi znaleźć nieprawidłowości w terapii lub zależności (np. że wysoki poziom glukozy pojawił się po zjedzeniu ciasta, rozgotowanego makaronu lub dużej ilości winogron).
Zmiana terapii
Jeżeli powyższe przyczyny zbyt wysokich glikemii zostaną wykluczone, lekarz może podjąć decyzję o włączeniu insuliny. Na zmianę terapii powinny zgodzić się obie strony: lekarz i pacjent. Jeśli diabetyk nie zaakceptuje tej formy leczenia, powinien być poinformowany o konsekwencjach źle leczonej cukrzycy i jej powikłaniach oraz uzyskać dokładne informacje o przyczynach hiperglikemii. Bywa, że pacjenci „boją się” insuliny z powodu braku umiejętności technicznych przy obsłudze wstrzykiwaczy, wykonywaniu zastrzyków czy też obaw związanych z przyrostem masy ciała i bólem z powodu iniekcji. Jak się jednak potem okazuje, obawy te okazują się do przezwyciężenia w codziennym życiu, gdy leczenie insuliną zostaje już wdrożone.
Osoba z cukrzycą powinna zostać poinformowana o skutkach insulinoterapii, tj.: znaczącej poprawie samopoczucia, zmniejszeniu utraty glukozy z moczem oraz pragnienia, wzroście łaknienia, możliwości normalizacji glikemii po pewnym czasie, a także ryzyku hipoglikemii. Może też zostać zaproszona do udziału w spotkaniach edukacyjnych na temat samokontroli. Pacjent, który nie opanuje zasad prawidłowych zachowań zdrowotnych, nie jest w stanie właściwie leczyć cukrzycy.
Lekarz decyduje o wyborze rodzaju i dawki insuliny, czasie jej podawania i sposobie weryfikacji uzyskiwanych wyników.
NAJCZĘSTSZE SCHEMATY PODAWANIA ANALOGÓW INSULINY
Jedno wstrzyknięcie na dobę
Najprostszy schemat podawania insuliny to jedno wstrzyknięcie z wykorzystaniem analogu insuliny o długim czasie działania, tzw. bezszczytowym – najczęściej w okolicach pory kolacji lub przed snem. Oprócz insuliny pacjent ma zalecony lek doustny, który przyjmuje w ciągu dnia. Schemat ten zwykle sprawdza się w początkowym okresie trwania cukrzycy typu 2, tuż po włączeniu do leczenia insuliny.
