W hierarchii potrzeb według Maslowa[1] bezpieczeństwo klasyfikuje się na drugim miejscu. Mówiąc o potrzebie bezpieczeństwa, myślimy o spokoju, wolności od strachu, opiece i oparciu. Jak dowodzą psychologowie, zapewnienie sobie poczucia bezpieczeństwa pobudza człowieka do działania. W terapii cukrzycy bezpieczeństwo uznaje się za priorytet stosowanego modelu leczenia.
Jeżeli pacjent z cukrzycą typu 2 leczy się za pomocą diety, wysiłku fizycznego i tabletek, to są one przepisywane przez lekarza. U części osób w starszym wieku istnieją jednak obiektywne przeciwwskazania do ich stosowania, tym bardziej że u niektórych z nich cukrzyca często współistnieje z innymi chorobami. W sytuacji braku przeciwwskazań, zgodnie z zaleceniami lekarskimi, pierwszym krokiem leczenia farmakologicznego cukrzycy typu 2 jest zastosowanie leku, który poprawia pracę insuliny produkowanej w organizmie przez komórki beta trzustki (endogennej). Jeśli terapia taka przestaje być skuteczna, konieczne jest jej zintensyfikowanie poprzez wprowadzenie innych leków doustnych i/lub insuliny.
WYBÓR I MOŻLIWOŚCI
W opisanej sytuacji lekarz powinien wybrać taki model terapii, który będzie dla pacjenta najprostszy i najbezpieczniejszy. Celem lekarza jest dobór takich preparatów insuliny, dzięki którym możliwe jest dobre wyrównanie glikemii i zminimalizowanie ryzyka niedocukrzeń.
[1] Hierarchia potrzeb Masłowa (ang. needs hierarchy) – w psychologii – piramida potrzeb od najbardziej podstawowych (wynikających z funkcji życiowych), do potrzeb wyższego poziomu, które aktywizują się dopiero po zaspokojeniu niższych.
W takim przypadku mogą się sprawdzić analogi insuliny, dające szersze spektrum możliwości dostosowywania leczenia do problemów wynikających z mniejszej sprawności pacjentów. Szybko działające analogi insuliny oraz gotowe mieszanki (powstałe na ich bazie) można podawać przed jedzeniem, w jego trakcie, a w wyjątkowych sytuacjach także bezpośrednio po posiłku (do ok. 10 minut). Nie jest wymagana ścisła kontrola (wprowadzająca w życie osoby starszej dodatkowy stres) godzin podawania insuliny i przestrzegania ok. 30–40-minutowej przerwy między podawaniem insuliny a spożywaniem posiłku.
Analogi długo działające charakteryzuje mniejsze ryzyko występowania hipoglikemii. Ich przewidywalny profil działania wynika z braku szczytu działania (dlatego nazywane są bezszczytowymi).
BEZPIECZEŃSTWO A POWIKŁANIA
U osób z cukrzycą typu 2 często dochodzi do późnych powikłań pojawiających się w następstwie złego leczenia i zbyt wysokiego poziomu glukozy (hiperglikemii). Powikłania cukrzycy związane są głównie z chorobami małych i dużych naczyń. Uszkodzenia w naczyniach małych dotyczą:
- oczu (retinopatia cukrzycowa) i mogą prowadzić do utraty wzroku,
- nerek (nefropatia cukrzycowa) i mogą prowadzić do niewydolności nerek, a w konsekwencji do dializoterapii (leczenia nerkozastępczego),
- nerwów (neuropatia cukrzycowa).
Uszkodzenia większych naczyń powodują choroby układu krążenia (zawał serca, udar mózgu, zaburzenia ukrwienia kończyn dolnych).
