Koronarografia to wstęp do procedury leczniczej jaką jest angioplastyka naczyń wieńcowych. Ostatecznie potwierdza bądź wyklucza obecność choroby w tętnicach wieńcowych. Niezbędne aktualne badania przed wykonaniem koronarografii to EKG, pełna morfologia krwi, stężenie kreatyniny, sodu, potasu oraz wartości INR i APTT i grupa krwi (badania układu krzepnięcia). Jeśli chory przyjmuje acenokumarol lub warfarynę, to należy odstawić te leki na 3 dni przed procedurą (INR musi być poniżej <1,5), ewentualnie zamienić je na heparyny drobnocząsteczkowe. Metforminę odstawiamy na 2 dni przed zabiegiem!
Wskazania do koronarografii:
- potwierdzenie lub wykluczenie choroby wieńcowej,
- ocena stanu tętnic wieńcowych przed podjęciem dalszych procedur zabiegowych – bypass-ów (CABG) lub przezskórnej angioplastyki naczyń wieńcowych (PCI),
- świeży zawał serca z uniesieniem oraz bez uniesienia odcinka ST w zapisie EKG, niestabilna choroba wieńcowa, nawrót niedokrwienia po CABG, PCI,
- w diagnostyce innych chorób serca: wad zastawkowych, niewydolności serca, kardiomiopatii przerostowej, po zatrzymaniu krążenia z niejasnych przyczyn, w rozwarstwieniu aorty.
Jedyne bezwzględne przeciwwskazanie do koronarografii to brak świadomej zgody chorego, pozostałe przeciwwskazania są względne i obejmują: zaawansowaną niewydolność nerek, obrzęk płuc, krwawienie z przewodu pokarmowego, głęboką niedokrwistość i skazę krwotoczną, świeży udar mózgowy, ciężkie choroby gorączkowe i zakażenia, kryzę nadciśnieniową, nadczynność tarczycy, zaawansowaną miażdżycę uniemożliwiającą uzyskanie dostępu naczyniowego, brak współpracy ze strony chorego. W miarę możliwości należy usunąć odwracalne przyczyny zaburzeń (np. obniżyć ciśnienie, uzupełnić niedobór krwi itp.) i dopiero po ustabilizowaniu stanu zdrowia chorego rozważyć kwalifikację do koronarografii.
Cukrzyca i choroba niedokrwienna serca
W przypadku rozpoznania choroby niedokrwiennej serca u diabetyka należy zintensyfikować wspólne wysiłki – i pacjenta, i lekarza. Poza stosowanymi dotychczas lekami hipoglikemizującymi chory otrzyma na stałe kwas acetylosalicylowy (czyli aspirynę) w dawce kardiologicznej, leki z grupy tzw. beta-blokerów, leki z grupy inhibitorów konwertazy, a także statynę. Oczywiście ostateczna konstelacja wypisanych leków zależy od indywidualnych wskazań i przeciwwskazań do leczenia konkretnym preparatem. U diabetyka z ChNS absolutnie konieczne jest rzucenie palenia tytoniu, włączenie dostosowanego wysiłku fizycznego, zmiana diety uwzględniająca ograniczenie tłuszczów zwierzęcych (nasycone kwasy tłuszczowe <7% zapotrzebowania na dobę), cholesterolu <200 mg na dobę, soli, cukrów prostych, a przypadku nadwagi także kalorii. Dieta powinna być bogata w kwasy tłuszczowe omega-3, antyoksydanty i błonnik. Cel leczenia zaburzeń lipidowych zaostrza się do wartości <70 mg/dl dla cholesterolu LDL. Dbamy o wyrównanie hiperglikemii i ciśnienia tętniczego krwi, zwracamy szczególną uwagę na funkcję nerek.
Diabetyku pamiętaj, że współistnienie tych chorób to patofizjologiczne błędne koło – jedna choroba ułatwia postęp drugiej, skracając twoje życie. Trzymaj więc rękę na pulsie!
lek. med. Aleksandra Kapała
specjalista chorób wewnętrznych