Woda – źródło życia
Woda to bardzo prosty związek chemiczny (tylko dwie cząsteczki wodoru i jedna cząsteczka tlenu), a mimo to warunek sine qua non wszelkich funkcji życiowych. Określenie „woda – źródło życia” nie jest więc przesadzone.
Woda jest niezbędna w procesie wchłaniania pożywienia z jelit i w odżywianiu komórek. Trawiony pokarm jest przetwarzany do takiej postaci, aby był rozpuszczalny w wodzie. Dopiero wówczas przenika przez ścianki jelit, dostając się do krwi i płynu śródkomórkowego, a stamtąd do komórek. Woda jest niezwykle ważnym narzędziem regulującym ciepłotę ciała. Pochłania nadwyżkę ciepła, a to, że się pocimy, to nic innego, jak usuwanie tej nadwyżki przez skórę. To dzięki wodzie utrzymuje się nawilżenie gałek ocznych i błon śluzowych, a nasze stawy pozostają elastyczne.
Skutki niedoboru wody
Zarówno nadmiar, jak i niedobór wody są szkodliwe dla zdrowia. Zbyt duża jej ilość działa toksycznie, obniżając ciśnienie osmotyczne i uszkadzając komórki. Częściej jednak, szczególnie latem, słyszy się o niebezpieczeństwie odwodnienia. Utrata dużej ilości wody powoduje zmiany w organizmie. Przede wszystkim dochodzi do zmniejszenia ilości płynu wewnątrzkomórkowego i wzrostu stężenia osmotycznego. Następuje zmniejszenie objętości krwi. Wzrost ciśnienia osmotycznego wyzwala bodźce przechodzące do kory mózgowej – odczuwamy pragnienie „nakazujące” uzupełnienie braku wody. W przypadku niezbilansowania gospodarki wodnej organizm uruchamia mechanizm samoobrony. W pierwszej kolejności następuje zmniejszenie wydzielania moczu przez nerki. Gdy ilość wydzielanego moczu spadnie poniżej 300–400 ml na dobę, dochodzi do samozatrucia, gdyż niemożliwe jest skuteczne wydalanie zbędnych produktów procesów metabolicznych. W miarę pogłębiania się niedoboru wody ustrojowej, zmniejsza się też ilość wydzielanego potu, co powoduje przegrzanie organizmu. Połączenie tych dwóch czynników prowadzi do poważnych zaburzeń funkcji organizmu, a nawet do śmierci.
Pamiętajmy, że niedobór wody wynoszący około 10% masy ciała powoduje niewydolność fizyczną i psychiczną, a utrata 20% może mieć już bardzo poważne konsekwencje. O tym, jak olbrzymie znaczenie dla naszego życia ma woda, niech świadczy fakt, że dorosły człowiek jest w stanie przeżyć bez jedzenia ponad miesiąc, lecz bez wody zaledwie kilka dni.
Woda – źródło życia i jej jakość
Na rynku jest bardzo wiele marek wód butelkowanych, które zwykliśmy nazywać wodami mineralnymi. Nie zawsze słusznie. Statystycznie rzecz biorąc, częściej sięgamy po wodę źródlaną czy stołową niż po wodę mineralną, choć nie zawsze jesteśmy tego świadomi.
Wody naturalne różnią się smakiem, choć tak naprawdę mało kto wyczuwa te subtelne różnice. Różnią się także zawartością minerałów, dlatego warto zwracać uwagę na etykiety. Z czego wynikają te różnice?
Wody rozlewane do butelek pochodzą z ujęć podziemnych. Aby były dopuszczone do spożycia, muszą zachowywać swoją pierwotną czystość, stąd nadużywane niekiedy w reklamach określenie „krystalicznie czysta woda”. Każda woda, którą kupujemy, podlega systematycznej i ścisłej kontroli, jest czysta. Czyli jej picie nie niesie niebezpieczeństwa chorób wywołanych przez bakterie. Wody podziemne wypłukują z warstw geologicznych różne minerały. Ponieważ wody pochodzą z różnych części kraju, czyli przepływają przez różne warstwy geologiczne, to różne też będzie nasycenie tymi minerałami.
Wody butelkowane dzielą się na naturalne wody mineralne, naturalne wody źródlane (zwane też nisko bądź słabo zmineralizowanymi) i wody zwykłe (słodkie).
Woda – źródło życia – woda mineralna
To taka, której co najmniej jeden składnik mineralny działa fizjologicznie lub odżywczo na organizm. Jest to woda profilaktyczno-zdrowotna. W wodzie możemy znaleźć nawet do 70 różnych minerałów. Ale powinniśmy zwracać uwagę na 10 najważniejszych, które mają realny wpływ na nasze funkcjonowanie. Są to: magnez, wapń, wodorowęglany, chlorki, sód, siarczany, fluorki, jodki, żelazo i dwutlenek węgla. Inne pierwiastki, takie jak mangan, cynk, czy miedź nie występują w tego typu wodach w takich ilościach, by mogły mieć wpływ na zdrowie.
Woda ma prawo do nazwy mineralna, jeżeli jej mineralizacja waha się od 1000 do 4000 mg/l. Dopiero taka ilość składników mineralnych jest w stanie aktywnie oddziaływać na organizm.
Największe znaczenie w wodach mineralnych mają magnez i wapń, ponieważ właśnie tych pierwiastków najbardziej brakuje w codziennej diecie. Na ich zawartość warto zwracać uwagę, kupując wodę. Magnez wpływa na prawidłowe działanie układu immunologicznego oraz nerwowo-mięśniowego. Zapobiega chorobom nowotworowym, miażdżycy naczyń krwionośnych, zawałom i kamicy nerkowej. Zmniejsza napięcie nerwowe, uczucie napięcia z powodu stresu. Wapń z kolei jest podstawowym składnikiem kości i zębów. Jest szczególnie potrzebny kobietom w ciąży oraz w czasie menopauzy. Wpływa na pracę serca oraz funkcjonowanie układu mięśniowo-nerwowego.
Wody źródlane, zwykłe
Wody słabo zmineralizowane (źródlane) charakteryzuje mineralizacja na poziomie 500 – 1000 mg/l. Nie posiadają one takich ilości składników mineralnych, które mogłyby mieć wpływ na organizm człowieka. Plusem takich wód jest to, że nie wypłukują z organizmu składników mineralnych, więc nie naruszają jego równowagi elektrolitycznej. Mają lepszy smak niż wody zwykłe, stąd bardziej nadają się do ugaszenia pragnienia.
Wody zwykłe (słodkie) to wody o mineralizacji poniżej 500 mg/l. One również są nazywane wodami źródlanymi – stąd potrzeba sprawdzenia poziomu mineralizacji na etykiecie. Takie wody są alternatywą dla wód wodociągowych i powinny służyć głównie do użytku domowego – do gotowania potraw, parzenia kawy czy herbaty. Można je pić, ale raczej w małych ilościach, ponieważ wypłukują z organizmu składniki mineralne. Za to świetnie nadają się do celów higienicznych oraz… do prania (miękka woda nie niszczy pralek).
Wody stołowe, lecznicze
Wody stołowe, określane jako mineralizowane, to wody źródlane wzbogacone w składniki mineralne. Podobnie jak naturalne wody mineralne, mają właściwości profilaktyczno-zdrowotne. Woda stołowa to zazwyczaj woda wzbogacona o magnez i wapń, ale bez zawartości wodorowęglanów.
Wody lecznicze to odrębna kategoria wód mających właściwości farmakodynamiczne. Charakteryzują się wysoką zawartością składników mineralnych – od 4000 do nawet 24000 mg/l. Ich działanie lecznicze potwierdzone jest długotrwałymi obserwacjami i badaniami klinicznymi. Powinny być stosowane według wskazań lekarskich.
Woda – źródło życia, ile jej pić?
Nie potrafimy zmagazynować wody na zapas, dlatego musimy ciągle uzupełniać jej braki. Właściwe odżywianie powinno polegać na dostarczaniu organizmowi dostatecznej ilości pokarmów stałych oraz na wypijaniu należytej ilości płynów. Dorosły człowiek przyjmuje w ciągu doby około 1–1,5 litra wody w postaci płynów, dodatkowy 1 litr pochodzi z przyjmowanych pokarmów stałych. Oprócz wody dostarczonej w postaci napojów i innych produktów spożywczych, w ustroju powstaje także znaczna jej ilość w wyniku procesów przemiany materii — spalania tłuszczów, węglowodanów i białek.
Niezależnie od spożywanych posiłków, zaleca się picie około 1,5–2 l wody w ciągu doby. Co ciekawe, o dobrodziejstwach wynikających z takiego wewnętrznego nawadniania mówi się nie tylko w gabinetach lekarskich i dietetycznych, ale także kosmetycznych. Tak ważne dla kondycji naszej skóry nawodnienie, nawet bardziej niż nawilżenie zewnętrznie aplikowanymi kremami, odbywa się za pośrednictwem wypijanej wody.
Wodę zaleca się osobom będącym na dietach redukujących. Jest bezkalorycznym i całkowicie bezpiecznym wypełniaczem żołądka, a jej picie pomaga przezwyciężyć uczucie głodu, szczególnie uciążliwe w początkowej fazie odchudzania. Ponadto, potrzebujemy wody do trawienia, aby pokarm z należytą prędkością przesuwał się przez kolejne odcinki przewodu pokarmowego. Czyli, odpowiednio nawadniając nasz organizm, przyspieszamy tym samym naszą przemianę materii.
Uwaga na wody smakowe
W sprzedaży znajduje się mnóstwo tzw. wód smakowych. Nazwa jest tutaj trochę myląca, choć zapewne jest to celowy zabieg marketingowy. Bazując na dobrych konotacjach słowa woda, tak naprawdę sprzedaje się słodkie napoje. Może nie tak słodkie, jak te tradycyjne, jednak swoim składem bardzo do nich zbliżone. Zwróćmy uwagę, że bardzo wiele wód smakowych, dostępnych na rynku zawiera cukier, a co za tym idzie, także sporo kalorii. Korzystniejsze dla zdrowia, a już na pewno dla zdrowia diabetyków, będzie picie wody naturalnej, którą dla smaku można wzbogacić plasterkiem cytryny, listkami mięty czy melisy lub plasterkiem korzenia imbiru itp.
RED
