Opis

Fragmenty artykułów w Diabetyk nr 7/2024

Pierwsze kroki z CGM

Ciągłe monitorowanie glikemii (CGM) to technologia, która zmienia paradygmat kontroli cukrzycy. Pozwala na precyzyjne śledzenie poziomu glukozy w czasie rzeczywistym, dostarczając wielu danych, co umożliwia indywidualizację leczenia i przyczynia się do poprawy jakości życia osób z cukrzycą.

Czujnik (sensor) CGM to małe urządzenie umieszczone płytko w skórze, które mierzy poziom glukozy w płynie śródtkankowym tkanki podskórnej (czyli glukozy znajdującej się w płynie między komórkami). Tak więc, aby zrobić pomiar glikemii nie trzeba nakłuwać opuszek palców. Dane z sensora są przesyłane do odbiornika, który może być noszony przez pacjenta lub do aplikacji na smartfonie, z którą połączony jest określony system CGM.

Systemy CGM mierzą poziom glukozy w płynie tkankowym w sposób ciągły, a odczyty są dostępne co jedną do pięciu minut – w zależności od urządzenia. CGM zapewnia stały strumień informacji o poziomach glukozy, trendach i wzorcach (powtarzalnych wynikach pomiarów w określonych sytuacjach, np. po danych posiłkach).

Zdrowie oczu oczkiem w głowie

Niewątpliwie, jednym z naszych najcenniejszych zmysłów jest wzrok. Ponieważ drobniutkie naczynia krwionośne w narządzie wzroku są delikatne i podatne na działanie wysokiego poziomu glukozy, warto zadbać o zdrowie oczu, aby jak najwcześniej wykrywać ich schorzenia, a najlepiej im zapobiegać.

Wysoki poziom glukozy we krwi może uszkadzać naczynia krwionośne w całym organizmie, zarówno duże, jak i małe – znajdujące się właśnie m.in. w oczach. Co więcej, zmiany na dnie oka (zauważone przez lekarza okulistę) nierzadko są przyczynkiem do dalszej diagnostyki w kierunku cukrzycy. Na niektóre czynniki oddziałujące na wzrok nie mamy wpływu (np. starzenie się), ale są aspekty, o które możemy zadbać, aby nasze oczy były zdrowsze.

Leczenie nadciśnienia

Leki hipotensyjne, czyli obniżające ciśnienie tętnicze krwi, są szeroko stosowane ze względu na ogromną liczbę chorych. Statystyki podpowiadają, że w szóstej dekadzie życia nadciśnienie występuje u około połowy osób.

Postępowanie lecznicze można podzielić na dwie grupy. Pierwsza to pewne modyfikacje dotyczące trybu życia i odżywiania, a druga to właściwa farmakoterapia (stosowanie leków obniżających ciśnienie).

Zalecenia dotyczące trybu życia są często proponowane na początku, po postawieniu diagnozy, gdy wartości ciśnienia są lekko podwyższone, a zapomina się o nich później, kiedy wdrożona zostaje już farmakoterapia. Te zalecenia powinny być jednak stosowane zawsze, ponieważ mają udowodnione działanie, a w późniejszym okresie leczenia mogą spowodować poprawę kondycji i redukcję dawek stosowanych leków przeciw nadciśnieniu.

Jaki chleb wybrać?

Dobry chleb powinien zawierać jak najmniej składników, a do podstawowych należą mąka, woda i sól. Niczego więcej nie trzeba. Na bazie mąki i wody przygotowuje się zakwas, czyli kiszoną mąkę zawierającą bakterie kwasu mlekowego i dzikie drożdże, dzięki którym pieczywo ładnie wyrasta.

Przy wyborze chleba decydujący jest deklarowany przez producenta skład i zasada, według której im mniej ma składników, tym lepiej. Czasami skład jest bardzo długi, bo producent dodał różnych nasion, co akurat jest dobre. Niedopuszczalny jest jednak dodatek syropu glukozowo-fruktozowego, glukozy, słodu czy karmelu amoniakalnego, utwardzonych tłuszczów, konserwantów, kwasu L-askorbinowego, gumy guar, emulgatorów i polepszaczy mąki. Takim nadmuchanym i pokolorowanym chlebem się nie najemy. Może spowodować wahania glikemii, napędza apetyt i może wywołać sensacje żołądkowe i wzdęcia. Czytajmy zawsze etykiety przed zakupem i unikajmy pieczywa o niepewnym składzie.

Co, gdy boli głowa?

Mimo współczesnych możliwości obrazowania wnętrza czaszki za pomocą m.in. tomografii komputerowej i rezonansu magnetycznego, nadal podstawą jest dokładny wywiad przeprowadzony z pacjentem. Zgłaszając się do lekarza spodziewajmy się pytań o czas i nasilenie dolegliwości: kiedy pierwszy raz w życiu wystąpił ból, czy jest on napadowy, czy też występuje ciągle – przewlekle, o jakiej porze dnia ból jest najsilniejszy. Dodatkowo postarajmy się wskazać miejsce bólu, określić jego nasilenie w skali od 1 do 10, gdzie 10 oznacza najsilniejszy ból w życiu. Przypomnijmy sobie, czy jakieś zdarzenia bądź czynności życia codziennego wyprzedzają lub prowokują pojawienie się bólu. Dieta i spożywanie alkoholu również mogą być czynnikiem sprawczym.

Podstawowym badaniem fizykalnym w bólach głowy jest badanie neurologiczne (opukiwanie czaszki, badanie nerwów czaszkowych, sprawdzanie odruchów wywołanych młotkiem neurologicznym), a dopiero w następnej kolejności zleca się badania obrazowe.