Opis

Fragmenty artykułów w Diabetyk nr 6/2021

Hiper versus hipo (glikemia)

Jednym z głównych celów leczenia cukrzycy jest unikanie zarówno hipo-, jak i hiperglikemii. Oba te stany stanowią znaczące, długo- i krótkoterminowe wyzwania w terapii. jeśli występują często lub przewlekle, zwiększa się ryzyko komplikacji zdrowotnych.

Chociaż zwykle dość łatwo rozpoznać objawy i odróżnić hiperglikemię od hipoglikemii, zdarzają się sytuacje, w których jest to utrudnione ze względu na podobieństwo niektórych symptomów występujących w obu tych stanach, np. zmieszanie i bóle głowy. Dlatego w przypadku pojawienia się jakichkolwiek objawów, należy zmierzyć poziom glukozy we krwi, aby szybko i odpowiednio zareagować. Ważne jest też obserwowanie reakcji swojego organizmu, ponieważ nie wszystkie charakterystyczne symptomy występują u każdego Ważne, aby spojrzeć na stany hiperglikemii i hipoglikemii jako pewne dane, które mogą nam pomóc nauczyć się zapobiegać takim epizodom lub zmniejszać ich częstotliwość i nasilenie. Dane te są też ważną informacją dla naszego lekarza, który je analizując będzie mógł wprowadzić zmiany w leczeniu, gdy takowe okażą się konieczne ze względu na nasze wyniki i przebieg cukrzycy.

Przegląd wytycznych – ADA 2021

Szczególne miejsce w wytycznych Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (ADA) zajęło wyzwanie, jakim są pacjenci z rozwiniętymi powikłaniami sercowo-naczyniowymi. W tej grupie, jako składowe terapii, rekomendowane są leki z grup: inhibitorów SGLT2 (tzw. flozyny) lub agonistów receptora GLP-1 (tzw. inkretyny).

Badania pokazują korzystny wpływ tych leków u osób z powikłaniami naczyniowymi. Dla pacjentów z niewydolnością serca rekomendowane są inhibitory SGLT2. Podobnie, w przypadku niewydolności nerek zalecana jest ta sama grupa leków, przy czym trzeba tu monitorować funkcje nerek. Jeśli choroba postępuje i trzeba myśleć o trzecim leku, to podejmujemy decyzję na bazie indywidualnej oceny.

Jednak w tegorocznych wytycznych podkreśla się, że najlepsze wyniki – mierzone spadkiem HbA1c – uzyskuje się przy kombinacji: metformina jako baza plus analog receptora GLP-1 plus insulina bazowa.

W każdym przypadku, po ustaleniu terapii, pacjent powinien być monitorowany nie tylko pod kątem skuteczności, ale także tolerancji leków i działań niepożądanych.

Zdumiewające działanie bergamoty

U diabetyków systematycznie przyjmujących polifenole pochodzące z bergamoty, nadnaturalnie wysoki poziom glukozy może spaść nawet o 18%. Co więcej, stwierdzono, że naringina hamuje syntezę kwasów tłuszczowych i ogranicza odkładanie triglicerydów w mięśniach, przyczyniając się do poprawy insulinowrażliwości tkanek i wzrostu tolerancji na glukozę. Naringina reguluje metabolizm glukozy i kwasów tłuszczowych w tkankach prawdopodobnie poprzez aktywację adenozynomonofosforanu (AMPK) i zależnych od niego kinaz białkowych, jak również przez bezpośrednie zahamowanie wątrobowej produkcji glukozy. Obniżenie stężenia glukozy o 15–20% daje nadzieję na nową, naturalną drogę do kontroli stanów przedcukrzycowych, zwłaszcza u pacjentów z zespołem metabolicznym.

Mieszanina naturalnych polifenoli cytrusowych bergamoty jest także w stanie stymulować metabolizm lipidów, tym samym zapobiegając niekorzystnemu nagromadzeniu tłuszczu w wątrobie i tkankach.

O wprowadzeniu preparatów z bergamoty powinniśmy poinformować lekarza w przypadku przyjmowania leków przeciwcukrzycowych lub obniżających poziom cholesterolu, ponieważ może to być kluczowa informacja w kwestii doboru odpowiednich dawek zażywanych środków.

Jedzenie na mieście

Zamówione danie może się stać inspiracją do jego odtworzenia we własnej kuchni i wypróbowania innych dań lub produktów z jakiegoś regionu lub innego kraju. Nasza dieta staje się bogatsza. Jeśli gotuje dla nas kucharz-profesjonalista, możemy się od niego wiele nauczyć. Poza lokalami serwującymi dania kuchni domowej, wiele stara się wyróżnić niecodziennymi przepisami i smakami w swojej ofercie. Na pewno spotkamy coś, czego sami nie umiemy przygotować i do tej pory nie mieliśmy okazji spróbować. Jeśli są dostępne, warto przede wszystkim próbować nowych dań wegetariańskich lub rybnych, bo kuchnia roślinna i niesmażona ryba, to nadal rzadkość w domach, gdzie króluje tradycyjna polska kuchnia. Dane FAO pokazują, że spożycie nasion roślin strączkowych w 2013 roku w Polsce wynosiło 1,84 kg/osobę/rok. Dla porównania, najwyższy poziom konsumpcji roślin strączkowych w Europie odnotowano we Włoszech (5,6 kg/osobę/rok). Z kolei badania Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 2019 r. wykazały, że spożycie ryb w Polsce wynosiło 12 kg/osobę/ rok, czyli o ok. 50% mniej niż średnia w całej Unii Europejskiej (24,3 kg/osobę/rok).

Co pokazuje skóra?

Skóra często uzewnętrznia to, co się dzieje wewnątrz naszego organizmu. Pozwala to wykrywać wiele utajonych schorzeń, w tym cukrzycę, co powinno nas skłonić do większej troski o jej pielęgnację oraz o zdrowie.

Problemy skórne w przypadku istnienia cukrzycy związane są głównie z niewyrównanym poziomem glukozy we krwi. Zbyt słodka krew uszkadza naczynia, co powoduje  niedożywienie skóry. To z kolei objawia się jej nadwrażliwością, przesuszeniem i łuszczeniem.

Typowym problemem przy cukrzycy jest świąd związany ze znacznie podwyższonym poziomem glukozy w moczu, wywołującym wtórne infekcje drożdżakowe, trudno gojące się, woskowo-żółte wykwity z zanikami w części centralnej na skórze podudzi, czy uogólnione plamice naczyniowe, tj. drobne wybroczynki na całej powierzchni skory. Charakterystyczne są także zniekształcenie i przebarwienie płytek paznokciowych, rumieniec cukrzycowy (nieostro odgraniczone rumienie na powierzchni dłoni, stop i twarzy), który dotyka zwłaszcza młode osoby z niewyrównaną cukrzycą. W przebiegu niewyrównanej cukrzycy mogą też pojawić się stwardnienia skóry, skłonność do wyprysków i pomarańczowo zabarwione dłonie i stopy oraz tzw. kępki żółte na powiekach.