Opis

Fragmenty artykułów w Diabetyk nr 5/2022

Leczenie powikłań nerkowych wg wytycznych

Przewlekłą chorobę nerek rozpoznaje się na podstawie utrzymującego się zwiększonego wydalania albumin z moczem (albuminuria), niskiego wskaźnika filtracji kłębuszkowej (eGFR) lub innych objawów uszkodzenia nerek.

Uszkodzenie nerek występuje u 20–40% pacjentów z cukrzycą, rozwija się zwykle po około 10. latach trwania cukrzycy. Jest ona główną przyczyną schyłkowej niewydolności nerek, wymagającą dializoterapii lub przeszczepu nerki.

W przypadku cukrzycy typu 2 ze współistniejącą nefropatią, w celu zmniejszenia stopnia uszkodzenia nerek zaleca się stosowanie leków z grupy inhibitorow kotransportera sodowo-glukozowego 2 (flozyn) u pacjentów z eGFR ≥25 mL/min/1,73 m2 i albuminą w moczu ≥300 mg/g kreatyniny.

Należy ponadto okresowo monitorować stężenie kreatyniny oraz potasu w surowicy krwi, zwłaszcza u chorych leczonych inhibitorami ACE, blokerami receptora angiotensyny lub lekami moczopędnymi.

Odporność na cukrzycę

Czym jest odporność? W skrócie – to umiejętność radzenia sobie z różnymi trudnościami i przystosowywania się do przeciwności losu czy znaczących źródeł stresu. Uszczegółowiając „odporność na cukrzycę”, to osiągnięcie optymalnych wyników terapii, pomimo wyzwań związanych z życiem z chorobą oraz radzenie sobie z nią. Te optymalne wyniki obejmują dobrą jakość życia i angażowanie się w konstruktywne działania związane z samoleczeniem cukrzycy, które skutkują uzyskaniem pożądanych wyników zdrowotnych (osiąganie celów glikemicznych oraz zmniejszanie ryzyka powikłań).

Cukrzyca przynosi wiele „mikrostresów” – od poważnych sytuacji jak znaczny spadek poziomu glukozy do rzeczy, które są uciążliwe, ale wydają się mało znaczące lub zdarzają się tak często, że się do nich przyzwyczajamy. Na przykład, gdy uważamy, że wszystko zrobiliśmy poprawnie, ale glikemia jest wysoka. Albo, gdy potrzebujemy pilnie skonsultować się z lekarzem, a nie możemy się do niego dostać. Wszystko to są mikrostresy, które się sumują i po prostu męczą. Nasze życie jest ich pełne, więc najlepiej uodpornić się na nie.

Alergiczne zapalenie spojówek

Piekące, przeczulone na światło oczy, zaczerwienione spojówki, nasilone łzawienie, a także uciążliwy świąd i obrzęk powiek – to powtarzający się co sezon pylenia, największy koszmar alergików.

W składzie coraz większej liczby kropelek do oczu pojawia się ektoina – substancja pochodzenia naturalnego, wykazująca właściwości przeciwalergiczne. Pozyskiwana jest z ekstemolitów, czyli mikroorganizmów zasiedlających trudno dostępne miejsca tj. gejzery, pustynie czy słone zbiorniki wodne. Dzięki umiejętności wiązania wody i stabilizującego wpływu na wodną i tłuszczową warstwę filmu łzowego, ektoina zapewnia odpowiedni stopień nawilżenia oka, a tym samym łagodzi i koi wszelkie podrażnienia.

Wzmacnia również biologiczne bariery powierzchni oka, dzięki czemu jest ono chronione przed działaniem czynników zapalnych, co przyspiesza regenerację uszkodzonej rogówki. Krople do oczu z ektoiną polecane są w przypadku nadmiernej suchości oka lub stanu zapalnego o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu, powstałego m.in. w wyniku reakcji alergicznej.

Jak się leczyć po zawale?

Każdy kardiolog podpisze się pod zaleceniem stosowania umiarkowanej i regularnej aktywności fizycznej w leczeniu i profilaktyce chorób serca. Trzeba jednak zachować pewną ostrożność. Wkrótce po zawale chorzy powinni zacząć lekkie ćwiczenia w ramach tzw. rehabilitacji kardiologicznej. Po zakończeniu tego etapu, na podstawie testu wysiłkowego(EKG wykonywane w czasie marszu na specjalnej bieżni), lekarz określi, jak duże obciążenia treningowe są dla pacjenta bezpieczne. Ogólnie poleca się takie aktywności, jak: spacer, spacer z kijkami (nordic walking), rower czy pływanie. Do tego można zalecić różne ćwiczenia małych grup mięśniowych połączone z rozciąganiem.

Zwróciłbym uwagę na chodzenie z kijkami, które jest uważane za bezpieczną i skuteczną formę treningu i rekreacji. Pozwala spalić więcej kalorii niż zwykły spacer, ponieważ zwiększa aktywność górnych partii mięśniowych. Szczególnie polecany u osób z cukrzycą, nadwagą, bolami kręgosłupa. Nie powinno się wykonywać intensywnego wysiłku lub w którym się współzawodniczy. Uczulam, że pacjent z chorobami układu sercowo-naczyniowego powinien uzgadniać swój program ćwiczeń z kardiologiem. Bardzo ważna jest systematyczność (4–6 razy w tygodniu).

Dieta ketogeniczna – czy jest odpowiednia dla diabetyka?

Szereg badań, którym poddana została dieta ketogeniczna, doprowadził naukowców do wniosku, że nie należy jej stosować dłużej niż 6–12 miesięcy. Dłuższe przebywanie na niej może negatywnie odbić się na zdrowiu. Nie jest to też dieta dla każdego.

Jednym z głównych przeciwwskazań jest cukrzyca typu 1, ponieważ już sama ketoadaptacja może się okazać szkodliwa dla zdrowia pacjentów. Szczególnie niebezpieczny jest stan ketozy i ryzyko wystąpienia kwasicy ketonowej, co może zagrażać życiu diabetyka. Osoby z cukrzycą typu 1 są również narażone na częstsze incydenty hipoglikemii, niepotrzebną lub nawet niebezpieczną utratę masy ciała, a także ryzyko utraty kontroli nad chorobą przez konieczność ciągłego dostosowywania ilości przyjmowanej insuliny do poziomu glukozy we krwi.

Przeciwwskazania obejmują także osoby z cukrzycą typu 2. Przede wszystkim z  nieustabilizowaną cukrzycą, przyjmujące znaczne ilości leków, mające powikłania oraz

choroby towarzyszące, szczególnie schorzenia nerek. Wpływ na pracę nerek to najsłabsze ogniwo diety ketogenicznej. Odwodnienie organizmu, i w przypadku źle zbilansowanej diety, proporcje soli mineralnych bywają tak zaburzone, że diety nie mogą stosować chorzy na przewlekłą chorobę nerek, jakiekolwiek dysfunkcje czy uszkodzenia nerek oraz posiadający skłonności do kamicy.