1. Home
  2. »
  3. Diety na różne problemy
  4. »
  5. Leczenie żywieniem

Leczenie żywieniem

Jeżeli zaś chodzi o spożycie tłuszczów, to mają dostarczać ok. 30–35% wartości energetycznej. Przy czym tłuszcze jednonienasycone powinny stanowić 10–15% wartości energetycznej diety (zawierają je olej rzepakowego i oliwa z oliwek), natomiast wielonienasycone ok. 6–10% (w tym kwasy tłuszczowe omega-6 – 5–8% oraz kwasy tłuszczowe omega-3 – 1–2%). Szczególne ograniczenia dotyczą tłuszczów nasyconych, które powinny stanowić mniej niż 10% wartości energetycznej diety. Jeszcze większe restrykcje dotyczące zawartości tłuszczów nasyconych (poniżej 7%) dotyczą osób z hiperlipidemią, stężeniem cholesterolu frakcji LDL > 100 mg/dl.  Poleca się także zmniejszenie zawartości cholesterolu w diecie poniżej 300 mg na dobę – u chorych z hiperlipidemią nawet poniżej 200 mg na dobę.

Udział energetyczny białka w diecie powinien wynosić ok. 15–20%, przy czym stosunek białka zwierzęcego do roślinnego – 50 do 50%. Większe restrykcje obowiązują pacjentów z cukrzycową niewydolnością nerek – w pierwszym i drugim stadium ilość białka musi być zredukowana do 0,8 g na kg masy ciała. U osób z bardziej zaawansowaną niewydolnością nerek powinna być jeszcze mniejsza –  poniżej 0,8 g na kg masy ciała.

Tematem, który zawsze wywołuje kontrowersje, jest alkohol. Ogólnie jest on przeciwwskazany, ponieważ może powodować hipoglikemie. Bezwzględny zakaz spożycia alkoholu dotyczy pacjentów z hipertriglicerydemią, neuropatią cukrzycową oraz z zapaleniem trzustki. Natomiast w innych wypadkach dopuszcza się jego spożycie w ilości nieprzekraczającej 20 g w przypadku kobiet i 30 g u mężczyzn.

Osoby z nadciśnieniem tętniczym i cukrzycą powinny ograniczać spożycie sodu w diecie – do 4,8 g soli kuchennej, natomiast z nadciśnieniem i nefropatią  – nie więcej niż 4 gramy soli kuchennej na dobę.

Zalecenia Amerykańskiego Towarzystwa Diabetologicznego (ADA – American Diabetes Association)

Wytyczne z 2011 r. mówią, że należy indywidualnie dostosowywać ilość węglowodanów, tłuszczów i białka w diecie do celów leczenia cukrzycy oraz preferencji chorego w zakresie diety. Kontrolowanie spożycia ilości węglowodanów pozostaje kluczowym narzędziem umożliwiającym wyrównanie glikemii i ten cel możemy zrealizować, posługując się w większym stopniu indeksem glikemicznym i ładunkiem glikemicznym w porównaniu do liczenia jedynie ilości wymienników węglowodanowych.

Nasycone kwasy tłuszczowe powinny stanowić w diecie poniżej 7% zapotrzebowania energetycznego. Redukcja kwasów tłuszczowych trans prowadzi do obniżenia poziomu cholesterolu frakcji LDL („złego”) i wzrostu cholesterolu frakcji HDL („dobrego”).

ADA zaleca, aby ilość spożytych węglowodanów przekraczała 130 g na dobę, by zapobiec procesom glukonogenezy (enzymatyczny proces przekształcania związków niecukrowcowych, np. aminokwasów, glicerolu w glukozę).

Według zaleceń ADA spożycie alkoholu powinno być ograniczone do jednego drinka na dzień, tj. 15 g czystego alkoholu u kobiet i dwóch drinków u mężczyzn.

Przestrzeganie rekomendacji dotyczących leczenia dietetycznego prowadzi do znaczącego obniżenia hemoglobiny glikowanej. Ocenia się na podstawie wielu badań klinicznych, że można obniżyć jej wartość nawet o 2,9%. Terapia żywieniowa powoduje także obniżenie poziomu cholesterolu frakcji LDL.

Zgodnie z zaleceniami ADA należy także ograniczyć w diecie ilość cholesterolu – do 200 g na dobę i tłuszczów. Ponadto rekomenduje się zjadanie 2–3 razy w tygodniu ryb (z wyjątkiem oczywiście panierowanych i smażonych filetów).

Obserwowana na świecie – szczególnie w Stanach Zjednoczonych – epidemia otyłości i cukrzycy związana jest oczywiście z niekorzystnymi zmianami w odżywianiu, zwłaszcza ze wzrostem spożycia ilości kalorii i węglowodanów. Pokazuje to dobitnie przykład diety Amerykanów. Od 1971 r. do 2000 r. zmniejszyli oni spożycie tłuszczów, ilość białka pozostała na tym samym poziomie, ale liczba przyjmowanych kalorii wzrosła. Dlatego uważa się, że to właśnie nieprawidłowe nawyki żywieniowe mogą być przyczyną epidemii otyłości i cukrzycy (oprócz oczywiście postępującej mechanizacji życia codziennego i związanej z nią mniejszej aktywności fizycznej). Nic dziwnego zatem, że pojawiają się różne, niekiedy dość ekstremalne pomysły dietetyczne. Spotykamy m.in. zalecenia, aby utrzymywać dietę ze zredukowaną ilością węglowodanów, np. 30–130 g węglowodanów na dobę, a także bardzo niskowęglowodanową – poniżej 30 g węglowodanów. Poza tym polecane są diety niskotłuszczowe, które zaspokajają 15% zapotrzebowania energetycznego oraz diety bogatobiałkowe – dostarczające ponad 25% energii pochodzącej z białka.

Diety kontrowersyjne

Dietą, która wzbudziła zarówno duże zainteresowanie, jak i duże kontrowersje jest m.in. dieta dr. Atkinsa opublikowana w 1972 r. Była ona w Stanach Zjednoczonych bardzo popularna. Atkins uważał, że nie należy ograniczać ilości jedzenia, a tłuszcz jest konieczny do zachowania zdrowia. Zalecał więc spożywanie pokarmów z dużą zawartością tłuszczu i białka, a unikanie tych pokarmów, które zawierają cukry proste i cukry złożone. Polskim odpowiednikiem diety Atkinsa jest dieta Kwaśniewskiego, nadal stosowana w niektórych ośrodkach. Doktor Kwaśniewski głosił, że w leczeniu dietetycznym najważniejsza jest pewna proporcja makroelementów – 1 g białka powinien przypadać na 3 g tłuszczów i zaledwie 0,5 g węglowodanów.

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email

NAJNOWSZE

Czosnek

Czosnek jest skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych i flawonoidów. Z

Czytaj więcej »
Skip to content