DIABETYK POLECA
Hormonalne wyzwania dla cukrzycy
W przypadku cukrzycy, infekcji, stresu i działania hormonów, sposób reakcji organizmu jest bardzo indywidualny. Dla jednej osoby egzamin ustny czy wystąpienie publiczne będzie „traumatycznym” przeżyciem, podnoszącym glikemię na długo, a dla innej osoby taka sytuacja nie będzie miała większego znaczenia. Tak samo jest ze wszystkimi innymi hormonami i ich wpływem na glikemię. Jedna kobieta będzie bardzo odczuwać wpływ „kobiecych” hormonów (na glikemię, na samopoczucie), inna już niekoniecznie. Tak czy inaczej, warto wiedzieć, jaki wpływ mogą mieć estrogen i progesteron. Na wahania poziomów glukozy we krwi powinny być wyczulone kobiety przed menopauzą i w czasie jej trwania (jest on różnie długi, osobniczo zmienny). Menopauza to okres, w którym naturalne poziomy kobiecych hormonów istotnie się zmniejszają i kończą się cykle menstruacyjne. Często przyczyniają się też do wzrostu masy ciała, co może wpłynąć na zwiększenie zapotrzebowania na insulinę. Sam niedobór hormonów wpływa także na bardziej zmienne i mniej przewidywalne poziomy glukozy, co sprawia, że menopauza może być znaczącym wyzwaniem, także pod względem zarządzania cukrzycą.
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Po co rozumieć cukrzycę?
Cukrzycy często towarzyszy duża produkcja hormonów podwyższających stężenie glukozy we krwi. Jednocześnie może wystąpić oporność organizmu na działanie insuliny. Na insulinooporność wpływają nie tylko hormony czy stosowane leki, ale też m.in. nadwaga. Dlatego bardzo często osoby z cukrzycą typu 2 mają nadwagę lub otyłość i jest to bezpośrednia przyczyna niewrażliwości tkanek na działanie insuliny. Co gorsza, zazwyczaj przy insulinooporności, trzustka produkuje znacznie więcej „hormonu życia” niż u osób zdrowych. Insulina pełni też funkcje budulcowe, a więc odpowiada za budowę naszego ciała. Nie tylko mięśni, ale też tkanki tłuszczowej (niestety). Im więcej insuliny, tym więcej tłuszczyku. Osoby z cukrzycą typu 1 mogą mieć idealne glikemie, jedząc codziennie fast foody i słodycze, ale nic w przyrodzie nie ginie. Duże dawki insuliny (podawane w celu zrównoważenia słodko-tłustego jedzenia) zmagazynują się w tkance tłuszczowej i w konsekwencji – może pojawić się insulinooporność, taka sama jak przy cukrzycy typu 2.
POD LUPĄ
Zaburzenia lipidowe
W większości przypadków, poziom cholesterolu wzrasta w efekcie skojarzenia dwóch czynników: podłoża genetycznego oraz zaburzeń w funkcjonowaniu tkanki tłuszczowej i mięśniowej (są jeszcze inne rzadsze przyczyny endokrynologiczne czy genetyczne). Pierwotną równowagę często zakłóca nadmiar tkanki tłuszczowej, czyli otyłość i brak pracy ze strony mięśni z powodu tzw. siedzącego trybu życia. Niestety, jako społeczeństwo nie odżywiamy się dobrze. W trakcie przemian na przestrzeni stuleci, człowiek zatracił zdolność kontroli ilości pożywienia i kaloryczności. Kierujemy się głownie smakiem i apetytem, stąd jeśli ktoś lubi jeść suto i smacznie, to prawdopodobnie po jakimś czasie będzie miał nadwagę. Potem idzie do lekarza i prosi o tabletkę, która obniży mu cholesterol bez konieczności zmiany trybu życia. Oczywiście dysponujemy silnymi lekami, ale to rozumowanie jest błędne. Najpierw musi nastąpić reforma trybu życia i żywienia, a lek powinien być tylko środkiem wspomagającym. Zmiana żywienia i redukcja masy ciała będzie mieć wpływ na przyczyny zaburzeń lipidowych, lek działa tylko na pewne ich etapy.
LEKARZ ODPOWIADA
Kontrola cukrzycy przy menopauzie
W przypadku pojawienia się menopauzy u kobiet z cukrzycą należy rozważyć ewentualne trudności, z którymi możemy się spotkać, aby w razie potrzeby być na nie przygotowanymi. Z uwagi na możliwe wahania glikemii warto postawić na dokładne prowadzenie samokontroli. Również problemy z bezsennością mogą niekorzystnie wpływać na zaburzenia glikemii. Kolejnym problemem może być przyrost masy ciała, stąd w tym okresie należy szczególnie przyglądać się diecie i ewentualnie dokonać zawczasu odpowiedniej korekty. Mogą pojawić się infekcje dróg moczowych lub rodnych, które trzeba skutecznie leczyć. Ogólnie, w tym okresie trzeba odżywiać się w sposób pełnowartościowy, dbać o higienę i sen. Bardzo istotna jest aktywność fizyczna. Ze spraw medycznych, powinno się kontrolować ciśnienie tętnicze i prowadzić badania pod kątem ewentualnych powikłań cukrzycy. W leczeniu można uwzględnić szereg preparatów dostępnych w aptece bez recepty, z których część jest oparta na składnikach ziołowych.
ZDROWO ŻYWIENIOWO
Leczniczy orzech włoski
Orzechy, po które sięgamy na co dzień, to cenne źródło zdrowych niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, białka, witamin i soli mineralnych. Zawierają 16% białka i 18% węglowodanów, w tym 6,5% błonnika. Białko ma bardzo dobry skład aminokwasowy – sporo egzogennych aminokwasów. Spośród witamin mają najwięcej witaminy C i B6, ale sporo w nich także beta-karotenu, witaminy A, tokoferoli, B1, B2, B3 i folianów. Mają dosyć dużo potasu, fosforu, wapnia, cynku, manganu i jodu, ale znajdziemy w nich też magnez, żelazo i miedź. Pozytywnie wpływają więc na kondycję układu kostnego, krwi, pracę mózgu, na nasze samopoczucie i pomagają trzymać nerwy na wodzy. Wspomagają pracę tarczycy, trzustki, serca i wątroby. Są cennym pożywieniem dla diabetyków, dzieci, studentów i osób pracujących umysłowo, kobiet w ciąży, rekonwalescentów i wegetarian. Ale uwaga: osoby zmagające się z nadwagą/otyłością powinny z umiarem spożywać orzechy włoskie, bacząc na ich dużą kaloryczność (645 kcal/100 g). Przypisuje się im szczególną rolę w dbaniu o zdrowie naszej jamy ustnej.