DIABETYK POLECA
Magia lekkich świąt
Glikemię po świątecznym ucztowaniu można obniżyć m.in. za pomocą insuliny. Kluczową sprawą jest jej rodzaj i szybkość działania, a każdy preparat ma swoją specyficzną farmakokinetykę i farmakodynamikę. I tak np. początek działania szybkodziałających analogów zaczyna się po 15–20 minutach od iniekcji, a szczyt działania osiągają po ok. 1–1,5 godzinie.
W związku z tym zaleca się, by posiłki składające się jedynie z węglowodanów wchłanianych bardzo szybko (o wysokim indeksie glikemicznym) nie były spożywane przez chorego jako samodzielne przekąski, lecz raczej z dodatkiem białka. Dla osób stosujących terapię za pomocą osobistej pompy insulinowej największe znaczenie mają posiłki bogatotłuszczowe, w których wchłanianie węglowodanów może być przedłużone znacznie poza czas działania bolusa analogu szybkodziałającego – nawet do 8 godzin. Podobne przedłużone wchłanianie ma miejsce w trakcie tzw. świątecznego biesiadowania, podczas którego jedzenie jest rozłożone w długim czasie. Wówczas wskazane jest wykorzystanie funkcji bolusa przedłużonego. Możliwości te daje jedynie pompa insulinowa. Osoby stosujące wstrzykiwacze powinny być świadome możliwości wydłużenia czasu wchłaniania węglowodanów przy posiłkach bogatotłuszczowych i bogatobiałkowych i pouczone o konieczności podania kolejnej dawki insuliny po 2–3 godzinach od początku posiłku.
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Podwójna cukrzyca?
Określenie „podwójna cukrzyca” po raz pierwszy w literaturze pojawiło się na początku lat 90. XX w i opierało się na obserwacji, że u pacjentów z cukrzycą typu 1 i z przypadkami cukrzycy typu 2 w rodzinie częściej odnotowywano nadwagę i większe trudności z osiąganiem prawidłowych glikemii mimo wyższych dawek insuliny.
Zdaniem autorów jednego z pierwszych badań w tym temacie przyczyną gorszych glikemii była insulinooporność, typowa dla cukrzycy typu 2. Z innych badań wynika z kolei, że rodzinne obciążenie cukrzycą typu 2 u osoby z cukrzycą typu 1 powoduje większe ryzyko rozwoju powikłań narządowych. Kobiety z cukrzycą typu 1, których rodzice mieli cukrzycę typu 2, istotnie częściej miały albuminurię, czyli objaw nefropatii cukrzycowej (cukrzycowej choroby nerek) niż kobiety bez rodzinnej historii cukrzycy typu 2. Kolejne badanie sugerowało z kolei związek cukrzycy typu 2 w rodzinie z większym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Obecnie uznaje się jednak, że za rozwój insulinooporności i „podwójnej cukrzycy” odpowiadają nie tylko obciążenie rodzinne cukrzycą, ale także czynniki związane ze stylem życia, dokładnie tak jak w przypadku osób z cukrzycą typu 2.
POD LUPĄ
Przeziębiony diabetyk
Katar, lekka gorączka, ból gardła i kaszel to najczęstsze objawy przeziębienia. Apteki dysponują dziesiątkami leków na takie dolegliwości. Jednak czy wszystkie są bezpieczne dla diabetyków?
Kiedy mowa o lekach zawierających cukier, nie można oczywiście pominąć syropów. Zdecydowana większość z nich oparta jest na tzw. sirupus simplex. Jest to wodny roztwór sacharozy o stężeniu co najmniej 64%. Oznacza to, że w 100 g syropu znajdują się 64 g cukru. Ostateczna ilość cukru w dawce syropu zależy oczywiście od wielkości tej dawki. Inna ona będzie w przypadku zażycia małej łyżeczki syropu (6 g), a inna w przypadku łyżki stołowej (20 g). Przyjmując, że standardowe stężenie cukru w syropie wynosi 64%, łatwo wyliczyć, ile znajdzie się go w małej (ok. 4 g) lub dużej łyżce (ok. 13 g). Na rynku dostępne są też syropy bez cukru. Z myślą o diabetykach na rynku pojawiły się leki zawierające alternatywne substancje słodzące – inne niż sacharoza czy glukoza. Mają one słodki smak, jednakże posiadają znacznie mniejszą wartość energetyczną lub nie mają jej wcale.