Lutowy numer Diabetyka
POCZYTALNIA
Znaczenie leczenia nadciśnienia u diabetyków
Temperatura otoczenia a waga ciała
Poranna aktywność fizyczna najkorzystniejsza dla serca
Miażdżyca tętnic obwodowych przy cukrzycy
TEMAT NUMERU
Opcje terapeutyczne w cukrzycy typu 2 (cz. 2) – leki obniżające glikemię
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Systemy monitorowania glikemii
Piramida życia w zgodzie z cukrzycą (cz. 10) – Sukces w cukrzycy – zrozumieć potrzeby i właściwie działać
Dowody kardioprotekcyjnego działania flozyn
POD LUPĄ
Co na opryszczkę wargową?
Produkty pozytywnie wpływające na glikemię
Wojownicza witamina
LEKARZ ODPOWIADA
Aktualizacja zasad refundacji
ZDROWO ŻYWIENIOWO
Zimowe skarby z lasu
Przepisy kulinarne
BLIŻEJ NATURY
Niezłe ziółko… Porost islandzki
AKTYWNY STYL
Aktywność a nadciśnienie
TEMAT NUMERU
Opcje terapeutyczne w cukrzycy typu 2 (cz. 2) – leki obniżające glikemię
Bardzo dużo uwagi poświęca się w ostatnim czasie lekom z grup inkretyn (analogów GLP-1) i flozyn (SGLT2). A to ze względu na fakt, że kolejne badania potwierdzają ich działanie ochronne dla serca i nerek (kardio- i nefroprotekcja).
W badaniach tych wykazano skuteczność flozyn w zmniejszaniu ryzyka wystąpienia zdarzeń sercowo-naczyniowych, zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych, hospitalizacji z powodu niewydolności serca oraz śmiertelności z wszystkich przyczyn. Zaobserwowano także poprawę wyników nerkowych u osób z cukrzycą typu 2 z wysokim ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych.
Z kolei w przypadku inkretyn, poza poprawą hemoglobiny glikowanej (HbA1c) u dorosłych z cukrzycą typu 2, poszczególne GLP-1 zostały również zatwierdzone w celu zmniejszenia ryzyka niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych u pacjentów z ustaloną chorobą układu krążenia lub z wieloma czynnikami ryzyka sercowo-nacz yniowego oraz w celu przewlekłego kontrolowania masy ciała.
W metaanalizie 453. badań oceniających leki obniżające stężenie glukozy z dziewięciu klas leków, największą redukcję HbA1c zaobserwowano w przypadku schematów leczenia insuliną oraz GLP-1.
ROZWAŻANIA O CUKRZYCY
Systemy monitorowania glikemii
W medycynie istnieje i wciąż się pojawia wiele nowych technologii, także w dziedzinie diabetologii. Pomagają one pacjentom z cukrzycą normalnie funkcjonować i radzić sobie każdego dnia. Ułatwiają codzienne zadania związane z prowadzeniem choroby, zwiększają komfort życia i bezpieczeństwo terapii. Do takich technologii należą systemy FGM i CGM, których dostępność na polskim rynku się zwiększyła, dzięki rozszerzeniu kryteriów ich refundacji (pisaliśmy o tym w nr 12/2022, tekst można też znaleźć na stronie internetowej diabetyk.pl).
Systemów jest kilka, niektóre są do siebie podobne, ale są też między nimi różnice – dostępność, czas działania, sposób zakładania i utrzymywania na skórze, a nawet kąt, pod którym wprowadzona jest podskórnie elektroda sensora. Ważna jest też wielkość samego transmitera i sensora, ale również rodzaj stosowanej terapii – czy są to wielokrotne wkłucia penem, czy może terapia pompą insulinową i sam rodzaj pompy. Zmiennych jest bardzo wiele, dlatego kwestia poinformowania pacjenta o różnicach leży po stronie edukatora, ale sam wybór należy do osoby z cukrzycą lub jej rodziców. Pamiętajmy, aby cukrzycę (jej leczenie i kontrolę) dopasować do naszego życia, a nie odwrotnie.
POD LUPĄ
Produkty pozytywnie wpływające na glikemię
Podstawą terapii cukrzycy jest odżywianie. Zwykle wiemy, czego nie jeść, aby glikemia nie poszybowała w górę. Nie wszyscy jednak wiedzą, że są produkty, które wpływają na poprawę glikemii i wrażliwości tkanek na insulinę.
Badania pokazują, że istnieje wiele naturalnych produktów spożywczych, które mogą pomóc w kontroli cukrzycy, jeśli uwzględnimy je w codziennym jadłospisie. Związki w nich zawarte działają korzystnie poprzez zmniejszenie wchłaniania glukozy do krwiobiegu i/lub poprzez poprawę insulinowrażliwości.
W czołówce takich produktów znajduje się kozieradka. Kozieradka ma kilka związków korzystnie działających na glikemię, z których najbardziej znanym jest białko roślinne 4-hydroksyizoleucyna.
Szereg badań wskazuje na to, że kozieradka ogranicza wchłanianie glukozy do krwiobiegu (niższa glikemia) i zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. Badanie z udziałem osób z nowo zdiagnozowaną cukrzycą typu 2 wykazało, że suplementacja 1 g ekstraktu z kozieradki dziennie zwiększyła u nich wrażliwość na insulinę o 53% w porównaniu z grupą kontrolną (która nie stosowała kozieradki). Poprawę kontroli glikemii zaobserwowano również u chorych na cukrzycę typu 1 i zdrowych bez cukrzycy.
ZDROWO ŻYWIENIOWO
Zimowe skarby z lasu
Na zimowy spacer do lasu lub do parku warto zabrać koszyk. Można wybrać się na grzyby, po świeży dziki, pełny witamin szczypiorek lub jadalne dopiero po przemrożeniu owoce jarzębiny, z których przygotujemy pyszny dżem. Zimowe grzybobranie różni się od tego w pełni sezonu – grzybów szukamy nie pod ściółką, ale na drzewach i krzewach. To słynna zimowa trójca – uszak bzowy, boczniak ostrygowaty oraz płomiennica zimowa.
Zimowe grzyby nie przemarzają i nie gniją. Mróz hamuje jedynie ich wzrost, a po jego ustąpieniu owocniki nadal się rozwijają, dopóki nie przejrzeją. Są jędrne, smaczne i zdrowe, bo wszystkie posiadają wysoką wartość odżywczą i właściwości lecznicze. Uzupełnienie diety zimowymi specjałami z lasu, to doskonały sposób na urozmaicenie jadłospisu i podreperowanie odporności przed nadchodzącym przesileniem wiosennym.
AKTYWNY STYL
Aktywność a nadciśnienie
Lekarze, naukowcy bardzo mocno podkreślają leczniczą rolę wysiłku fizycznego. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Nadciśnienia Tętniczego (PTNT) mówią, że dzięki systematycznej aktywności fizycznej można uzyskać obniżenie ciśnienia krwi o 4–9 mm Hg, zredukować nadwagę, poprawić ogólną wydolność ustroju i zmniejszyć umieralność.
Według ekspertów PTNT, wysiłek fizyczny o umiarkowanej intensywności powinien być stosowany codzienne, przez 30–45 min. Zalecają wykonywanie ćwiczeń wytrzymałościowych (chodzenie, bieganie, pływanie), uzupełnionych ćwiczeniami oporowymi (np. przysiady). Rodzaj aktywności należy dostosować do wieku, istniejących schorzeń i preferencji pacjenta. Niewskazane są ćwiczenia z dużymi ciężarami.
Kanadyjscy eksperci zalecają ćwiczenia o umiarkowanym natężeniu, przez 50–60 minut, 3–4 razy w tygodniu. Z kolei w poradniku dla amerykańskich pacjentów znajdziemy zalecenie wykonywania ćwiczeń przez 30 minut przez większość dni tygodnia. Rekomendowany przez American College of Sports Medicine czas ćwiczeń, to minimum 30 minut codziennie.
Powszechnie polecany jest wysiłek fizyczny o umiarkowanym natężeniu, gdyż przynosi zbliżone korzyści zdrowotne co wysiłek intensywny, a jest bezpieczniejszy dla organizmu.