Mój tata choruje na cukrzycę od 12 lat. Teraz lekarz przepisał mu insulinę 3 razy dziennie (w sumie 45 jednostek). To starszy człowiek, nie za bardzo się orientuje, jak ma jeść, żeby nie przesadzić z ilością kalorii (lekarz kazał mu utrzymywać wagę), a z drugiej strony, żeby nie zjeść za mało? Jak przeliczać insulinę na kalorie? Ile powinien jeść, żeby nie przytyć i żeby nie mieć niedocukrzenia (ma 75 lat, waży 77 kg, wzrost 174 cm)? Bardzo chcę pomóc tacie, ale niewiele wiem na ten temat, więc proszę o podpowiedzi i pomoc.
Marzena L.
Z tego krótkiego opisu domyślam się, że dotychczas stosowano doustne leki przeciwcukrzycowe, a następnie, gdy okazały się niewystarczająco skuteczne, lekarz zalecił podawanie insuliny. W takim przypadku istnieje kilka sposobów dalszego postępowania, np. można utrzymać podawanie leków doustnych i dołączyć dawkę insuliny lub podawać mieszanki insulinowe w dwóch wstrzyknięciach. U osób starszych zawsze należy pamiętać o zagrożeniu niedocukrzeniem i uwzględnić je w ocenie stosunku korzyści do ryzyka danej metody terapii. Metoda insulinoterapii z zastosowaniem wielokrotnych wstrzyknięć umożliwia dobre prowadzenie cukrzycy, zapewnia choremu pewną elastyczność, ale pod warunkiem dobrej edukacji i współpracy pacjenta.
Gdy mówię o starszym pacjencie, to nie mam na myśli tylko wielu kalendarzowego, ale raczej stopień sprawności. Wszakże osoba siedemdziesięcioletnia może być sprawna fizycznie i mentalnie, chętnie uczyć się nowych umiejętności i aktywnie współpracować z lekarzem.
Ale są też osoby, które nie osiągnęły jeszcze tego wieku, a niestety nie są w stanie takiej współpracy podjąć. U tych osób intensywna insulinoterapia może stanowić poważne zagrożenie, zwłaszcza wobec braku wsparcia ze strony bliskich (rodzina może być troskliwa i chętna do pomocy, ale z racji pracy zawodowej, innych obowiązków czy odległości zamieszkania nie będzie w stanie istotnie pomóc). Jeśli pacjent w stanie ciężkiej hipoglikemii znajdzie się bez pomocy, to przedłużona utrata przytomności może niestety doprowadzić do trwałego uszkodzenia mózgu i stanowi bezpośrednie zagrożenie życia. Celem skutecznej insulinoterapii jest takie dawkowanie insuliny, które zapewnia każdego dnia stabilny przebieg poziomów glukozy w wymaganych granicach. Dawki insuliny zależą od kilku czynników: aktualnej glikemii, odżywiania, aktywności fizycznej, miejsca podania insuliny, możliwych dodatkowych schorzeń np. ostrej infekcji. Innym jeszcze kryterium skutecznego leczenia będzie zapewnienie zrównoważonej ilości insuliny w dłuższej perspektywie, czego miarą będzie też utrzymywanie właściwej masy ciała. Żeby to osiągnąć, potrzebny jest jakiś system obliczania diety, aby utrzymać w równowadze podaż węglowodanów i ilość insuliny. W codziennej praktyce pomocny staje się system wymienników węglowodanowych (WW). Jedna jednostka węglowodanowa to porcja danego produktu, która zawiera 10 g węglowodanów przyswajalnych. W przypadku indywidualnego pacjenta, zwłaszcza starszej osoby leczonej insuliną, niezbędna jest rozmowa z dietetyczką i bardziej szczegółowa konsultacja lekarza prowadzącego.
