W tej grupie wiekowej rodzice powinni namawiać dziecko do stopniowego wykonywania pewnych czynności związanych z cukrzycą. Ich zakres musi być dobrany do umiejętności i zainteresowań dziecka, np. w tym wieku może mieć ono problemy z używaniem penów, ponieważ wciąż nabywa umiejętności koordynacji ruchowej. Dziecko może za to współpracować przy nakłuwaniu palca, czy wstrzykiwaniu insuliny. Przez taką pomoc będzie miało poczucie, że pomaga i ma nad tą czynnością kontrolę. Niektóre dzieci chętnie opowiadają rówieśnikom o tym, że chorują na cukrzycę, inne są bardziej skryte i rodzice powinni im pomóc, pokazując grupie kolegów, jak wyglądają przybory pomocne w leczeniu cukrzycy (glukometr, pen). Jeżeli dziecko uczęszcza do przedszkola czy szkoły, nauczyciel powinien być poinformowany o jego chorobie. Należy poprosić o umieszczenie w pokoju nauczycielskim zdjęcia dziecka, ze szczegółowym opisem objawów niedocukrzenia, obok instrukcje, plakat z zasadami udzielania pomocy. Zestaw glukagonu powinien być dostępny dla wszystkich nauczycieli w jednym stałym miejscu.
Każde dziecko w różnym czasie zaczyna chodzić, mówić, czytać rozwiązywać trudniejsze problemy. Tak też jest w przypadku radzenia sobie z cukrzycą: jedno dziecko będzie robiło zastrzyki z insuliny w wieku 7 lat, inne nie poradzi sobie z tym zanim nie skończy lat 13. Niektóre dzieci potrzebują więcej czasu, wymagają konsekwentnego postępowania rodziców, wobec innych skuteczniejsza jest raczej inna postawa oraz wiele wskazówek i porad. Rodzicom czasem trudno jest ocenić, czy określone postępowanie dziecka jest spowodowane chorobą, czy też jest zachowaniem właściwym w jego wieku. Każdy rodzic, w trosce o w swoje dziecko, powinien dbać o siebie samego. Cukrzyca zajmuje dużo czasu i energii, dlatego trzeba często rozmawiać z ludźmi, którzy zmagają się z podobnymi problemami, np. na spotkaniach w fundacjach. Korzystnie jest być w kontakcie z członkami zespołu leczącego, nauczającego w cukrzycy, ale też poświęcać trochę więcej czasu sobie, swoim zainteresowaniom, marzeniom. Jest to niezwykle cenne spełnianie obowiązków rodzicielskich, a akceptacja, empatia, szczerość w stosunku do dziecka ułatwią wszystkie działania związane z dobrą kontrolą choroby.
PORADY I WSKAZÓWKI
- dzieci w tym okresie życia wymagają stałego nadzoru;
- ze względu na chorobę dziecka możesz starać się o przyznanie przedłużonego urlopu wychowawczego;
- kiedy jesteś zmęczony lub przytłoczony pamiętaj, że dziecko w końcu stanie się niezależne i samodzielne;
- często rozmawiaj z kimś kto cię rozumie;
- dziel się swoimi uczuciami ze swoim partnerem, przyjacielem lub krewnym, szukaj ludzi, którzy borykają się z podobnymi problemami;
- bądź w kontakcie z zespołem leczącym w poradni diabetologicznej (stałe doszkalanie pomoże w przezwyciężaniu kłopotów, jakie sprawia cukrzyca );
- doskonałą okazją do wymiany doświadczeń oraz zmniejszenia poczucia inności dziecka są wczasy dla rodziców z dziećmi z cukrzycą, więcej informacji na ten temat znajdziesz w swojej poradni cukrzycowej lub w kole przyjaciół dzieci z cukrzycą.
CIEKAWOSTKI
Próby prewencji cukrzycy typu 1.
Pojawiają się prace wskazujące na rolę witaminy D3, która podawana osobom z grupy ryzyka prawdopodobnie hamuje powstanie cukrzycy typu 1. poprzez modulowanie aktywacji komórek T i hamowanie procesu insulitis (procesu zapalnego toczącego się w trzustce, który powoduje niszczenie komórek T). Uwzględnia się zalecenia karmienia naturalnego niemowląt, aby zapobiec immunotoksycznemu działaniu białka mleka krowiego. Podobnie kilkumiesięczna eliminacja glutenu z diety może mieć korzystny wpływ na utrzymanie funkcji komórek beta w trzustce. Równocześnie spotyka się próby stosowania leków antywirusowych w celu hamowania replikacji wirusów w komórkach wysp trzustki.
Alicja Szewczyk
Klinika Pediatrii, Oddział Diabetologii
IP-CZD Warszawa