1. Home
  2. »
  3. Leczenie
  4. »
  5. Techniki iniekcji – wyniki badania

Techniki iniekcji – wyniki badania

Pielęgniarki zajmujące się pacjentami z cukrzycą oraz co bardziej spostrzegawczy diabetycy od dawna wiedzą, że technika wykonywania wstrzyknięć ma istotne znaczenie dla skuteczności terapii insuliną. Niestety ogół społeczności medycznej, a także większość pacjentów wykonujących sobie iniekcje insuliny pozostaje nieświadoma szczegółów dotyczących ich prawidłowej techniki.

Wstrzykiwanie insuliny ma zasadnicze znaczenie w leczeniu pacjentów z cukrzycą typu 1, może też być konieczne u osób z cukrzycą typu 2. Skuteczne stosowanie insuliny w celu uzyskania możliwie jak najlepszej kontroli metabolicznej wymaga zrozumienia specyfiki  działania różnych typów insulin (np. szczyt działania, czas aktywności w organizmie) oraz tego, jaki jest związek poziomu glukozy we krwi z aktywnością fizyczną, spożywanymi posiłkami, występującymi równocześnie chorobami, niektórymi lekami, a także stresem. Aby okiełznać cukrzycę, pacjent musi poznać zasady samodzielnego monitorowania poziomu glukozy we krwi, i na podstawie jej wyników nauczyć się korygowania dawek insuliny oraz nabyć umiejętność odczytywania sygnałów wysyłanych przez organizm (osłabienie, wzrost pragnienia, itp.)

W ciągu ostatnich kilku lat w świecie przeprowadzono sporo badań dotyczących techniki wstrzykiwania insuliny. Ostatnie takie badania wskazują, że z punktu widzenia dobrej kontroli poziomu glukozy poprawna technika iniekcji może być równie ważna jak rodzaj i dawka podawanej insuliny. Aby zapewnić równomierne wchłanianie insuliny, należy nauczyć się właściwej techniki wkłucia, zapewniającej iniekcję podskórną.

Celem badania przeprowadzonego przez pielęgniarki z Polskiej Federacji Edukacji w Diabetologii była ocena kluczowych parametrów techniki iniekcji insuliny wśród polskich pacjentów. Do badania wykorzystano kwestionariusz wywiadu skierowany do pacjenta po 18. roku życia i kwestionariusz wywiadu dla pielęgniarki. Badanie było prowadzone w pięciu ośrodkach diabetologicznych w okresie od lutego do marca 2010 r. i  objęto 100 chorych na cukrzycę, po 20 w każdym z ośrodków.

NAJWAŻNIEJSZE WYNIKI BADANIA

Kwestionariusz dla pacjenta

  1. Najczęstszym miejscem iniekcji są okolice brzucha.
  2. Pacjenci rotują iniekcje tylko w obrębie jednego obszaru.
  3. Pacjenci zgłaszali, że nigdy nie mieli sprawdzanych miejsc wkłucia przez pielęgniarkę.
  4. 53%  badanych pacjentów używa jednej igły więcej niż 8 razy, a 38% badanych używa jednej igły 10 i więcej razy.
  5. Większość badanych pacjentów wyrzuca zużyte igły – po nałożeniu kapturka na igłę –  do kosza na śmieci.
  6. Wiedzę na temat techniki iniekcji insuliny badani otrzymali od pielęgniarek lub pielęgniarek diabetologicznych i niekiedy od lekarza w poradni diabetologicznej.

 Kwestionariusz dla pielęgniarki

  1. 11,2% pacjentów ma widoczne zmiany lipodystroficzne w okolicy brzucha, zaś 15% w okolicy ud, 5% w okolicy pośladków i 6,3% w okolicach ramienia.
  2. 77,6 % badanych zwalnia fałd skórny przed wyjęciem igły.
  3. 95,9% pozostawia igłę nakręconą na wstrzykiwacz pomiędzy iniekcjami.
  4. 75,3 % badanych ma wartość hemoglobiny glikowanej powyżej 7%, średnia HbA1c 8,1%.

Z badania wynika, że zakres edukacji i tematyka szkoleń dla pacjentów są niepełne. Powinna być prowadzona systematyczna reedukacja pacjentów w zakresie prawidłowej iniekcji insuliny. Pielęgniarki, które są zazwyczaj głównymi instruktorami w zakresie techniki wstrzyknięć, powinny pamiętać o uwzględnieniu istotnych wyników badań podczas szkoleń dla osób z cukrzycą, ich opiekunów  i innych osób z personelu medycznego.

Zasadnicze znaczenie ma, aby programy szkolenia obejmowały instruktaż dotyczący odpowiedniej techniki wykonywania wstrzyknięć; należy też pamiętać o tym, że regularna ocena stanowi integralny element nadzoru klinicznego. Potrzebne są innowacyjne metody edukacyjne, utworzenie stanowiska edukatora w placówkach ochrony zdrowia dla pracowników medycznych, który realizowałby programy edukacyjne dla pacjentów i ich rodzin.

Zespoły diabetologiczne powinny podkreślać znaczenie prawidłowego sposobu podania insuliny dla uzyskania dobrej kontroli glikemii. Podczas każdej wizyty w poradni diabetologicznej, pobytu w szpitalu, sanatorium, pielęgniarka powinna sprawdzać miejsca iniekcji i uczyć pacjenta samokontroli w kontekście wczesnego wykrywania zmian lipodystroficznych.

Dla zainteresowanych tematem technik iniekcji insuliny: zostały wydane „Nowe zalecenia dotyczące wstrzykiwań dla chorych na cukrzycę”, Frid A, Hirsch L, Gaspar R, Hicks D, Kreugel G, Liersch J, Letondeur C, Sauvanet J-P, Tubiana-Rufi N, Strauss K Diabetes&Metabolizm, September 2010 Vol.36

www.em-consulte.com/produit/diabet

mgr Alicja Szewczyk
Przewodnicząca PFED
Instytut „Pomnik-Centrum Zdrowia Dziecka”
www.pfed.org.pl

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email

NAJNOWSZE

Skip to content