1. Home
  2. »
  3. Kontrola cukrzycy
  4. »
  5. Glikemia wciąż mało poznana

Glikemia wciąż mało poznana

Diabetyk | Życie z cukrzycą

GLIKEMIA WCIĄŻ MAŁO POZNANA

Tabela 1. A1c- HbA1c, eAG – średnia wartość glikemii wg American Diabetes Association

A1C%eAG  mg/dl

6              126
6,5           140
7              154
7,5           169
8              183
8,5           197
9              212
9,5          226
10           240

Hemoglobinę oznaczamy co trzy – cztery miesiące, tyle bowiem czasu – około 120 dni – żyją krwinki czerwone krążące we krwi i w ich miejsce powstają nowe. Kiedy więc dojdzie do połączenia hemoglobiny z glukozą, utrzymuje się ono przez kolejne trzy miesiące.
Gdy badania glukometrem wykonywane są sporadycznie albo też tylko przed posiłkami – i urządzenie nie rejestruje, np. poposiłkowych pików glikemii – może się zdarzyć, że średnia naszych glikemii obliczona za pomocą glukometru wskaże niższą wartość hemoglobiny glikowanej niż ta odnotowana w badaniu laboratoryjnym.
Prowadzono wiele badań w celu określenia takich wartości HbA1c, przy których wzrasta ryzyko powikłań cukrzycowych. Na przykład dla retinopatii cukrzycowej (uszkodzenie siatkówki) krytyczną wartością jest HbA1c powyżej 7,5%.

Ukryte przecukrzenia i niedocukrzenia

HbA1c odzwierciedla jedynie średnie stężenia glukozy we krwi, nie jest parametrem obrazującym dobowy przebieg glikemii (zmiany w ciągu dnia i nocy), ani też wzrostów stężenia glukozy we krwi po posiłkach. Nie zobrazuje też wartości glikemii wskutek działania insuliny podanej np. przed snem. Dlatego też często możemy spotkać się z sytuacją, kiedy wartość HbA1c jest poniżej 7,5%, a mimo to nie możemy powiedzieć, że cukrzyca jest dobrze wyrównana. Osoba chorująca na cukrzycę nie ma poczucia satysfakcji z leczenia i stabilnego przebiegu choroby. Najczęściej dzieje się tak, kiedy za stosunkowo „dobrą” wartością HbA1c kryją się znaczne wahania glikemii w ciągu dnia i nocy, od niedocukrzeń do znacznych hiperglikemii. Bywa również tak, że o danej porze, w ciągu kolejnych dni, wartości glikemii są rozbieżne, np. występuje zmienność glikemii na czczo, kiedy indziej obserwuje się zmienność glikemii w godzinach środkowonocnych lub po jedzeniu.

Zmienność glikemii utrudnia podejmowanie decyzji terapeutycznych dotyczących dawki insuliny, doboru leków doustnych. Stąd ta nieprzewidywalność cukrzycy powinna skłaniać nas do regularnej samokontroli. Narzędziem, które pozwoliło zaobserwować zjawisko wahań glikemii, jest system ciągłego monitorowania stężenia glukozy (CGMS). Dzięki niemu można prześledzić tendencje do wzrostu glikemii, reakcje na wysiłek fizyczny, odpowiedź organizmu na niedocukrzenie. Częste pomiary glikemii glukometrem (nawet do 10-12 na dobę) lub za pomocą systemu CGMS umożliwiają poznanie, krok po kroku, najczęstszych przyczyn przecukrzeń i niedocukrzeń.

Każda osoba doświadczająca częstych wahań glikemii i jej zmienności może czuć niepewność wynikającą z choroby, niezadowolenie i poczucie braku kontroli nad cukrzycą. Dlatego też konieczna jest bardzo wnikliwa obserwacja wszystkich czynników wpływających na przebieg glikemii.

Tylko analiza łącząca informacje o posiłku, jego składzie, dawce insuliny, rodzaju insuliny lub rodzaju podanego bolusa, aktywności fizycznej może pozwolić na ustalenie przyczyn wahań glikemii i w dalszej kolejności, na wyeliminowanie skrajnych wartości glikemii w ciągu dnia i nocy. Najlepiej podsumowanie monitoringu glikemii przeprowadzić wraz z lekarzem prowadzącym lub pielęgniarką diabetologiczną, aby wychwycić najistotniejsze przyczyny wahań glikemii i ustalić zasady postępowania. Najczęstszym przyczynom przecukrzeń i gwałtownym niedocukrzeniom oraz, zmienności glikemii na czczo i w nocy poświęcony będzie następny artykuł.

prof. nadzw. dr hab. med. Ewa Pańkowska
Instytut Matki i Dziecka w Warszawie

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email

NAJNOWSZE

Skip to content