Kontynuując tematykę insulinoterapii, poruszaną w kilku wcześniejszych numerach „Diabetyka”, dziś zajmiemy się modelem leczenia FIT – Funkcjonalną Intensywną insulinoTerapią. Nim omówię ten schemat – jak dokładnie zrozumieć, jakie konsekwencje niesie za sobą FIT itd., warto sobie pokrótce przypomnieć, jakie wyróżnia się typowe schematy insulinoterapii.
Jednym z podstawowych celów w terapii cukrzycy jest utrzymanie prawidłowych stężeń glukozy we krwi, przy jak najmniejszej liczbie incydentów hipoglikemii (niedocukrzeń). O sposobie leczenia optymalnym dla danego pacjenta zawsze decyduje lekarz i wszystkie poniższe informacje stanowią tylko minikompendium wiedzy na temat insulinoterapii, ale nigdy nie mogą i nie powinny być traktowane jako zachęta do zmiany sposobu leczenia.
Ta decyzja zawsze podejmowana jest przez lekarza!
CZYM DYSPONUJE WSPÓŁCZESNA DIABETOLOGIA?
Konwencjonalna insulinoterapia – polega na dawkowaniu insuliny dwa razy dziennie, tzn. iniekcję insuliny wykonuje się przed śniadaniem i kolacją. Zazwyczaj stosuje się mieszankę insuliny o krótkim i pośrednim czasie działania.
Intensyfikowana insulinoterapia – podaje się mieszanki insulinowe w dwóch wstrzyknięciach (jak w poprzednim schemacie leczenia), ale dodatkowo przed obiadem podaje się insulinę krótko działającą.
Intensywna insulinoterapia – w tym schemacie terapeutycznym podaje się insulinę krótko działającą w ciągu dnia (np. w trzech wstrzyknięciach) – przed śniadaniem, obiadem i kolacją, natomiast przed snem w porze wieczornej (około godziny 22.00) insulinę o pośrednim czasie działania.
Funkcjonalna intensywna insulinoterapia – polega na wielokrotnym wstrzykiwaniu insuliny w ciągu dnia – w zależności od aktualnego stężenia glukozy we krwi. Dawki insuliny w tym schemacie terapeutycznym są zmienne i zależne m.in. od wielkości i składu zaplanowanego posiłku oraz aktywności fizycznej.
Osobiste pompy insulinowe – insulina jest podawana w ciągłym podskórnym wlewie, który dostosowuje się do zapotrzebowania chorego.
Wiadomo (z licznych badań klinicznych), że im profil glikemii osoby z cukrzycą jest bardziej zbliżony do wartości fizjologicznych, tym mniejsze ryzyko wystąpienia powikłań cukrzycowych.
FIT – metoda insulinoterapii (rekomendowana dla osób z cukrzycą typu 1) jest naśladowaniem naturalnego procesu regulacji stężenia glukozy we krwi u osób zdrowych. W warunkach fizjologicznych, czyli u osób bez cukrzycy, komórki beta trzustki nieustannie wydzielają niewielkie ilości insuliny niezbędnej do utrzymania prawidłowych procesów metabolicznych w organizmie. Insulinoterapia funkcjonalna jest elastycznym schematem podawania insuliny (analogów insuliny) skorelowanym i ściśle uzależnionym od wyników samokontroli. Warto zaznaczyć, że stosując FIT dokonuje się wielokrotnie w ciągu dnia oznaczeń glikemii po to, by każdorazowo dawkę insuliny adaptować do planowanego posiłku i wysiłku fizycznego, stanowiącego nieodzowny element leczenia cukrzycy.
ZADANIE PODSTAWOWE – SAMOKONTROLA
Przy stosowaniu modelu FIT absolutnie niezbędne jest przestrzeganie zasad samokontroli – nie tylko pomiarów stężenia glukozy we krwi, ale także oznaczania acetonu w moczu. FIT opiera się na wynikach badań, których pacjent dokonuje wielokrotnie w ciągu doby. To warunek podstawowy. Tylko bardzo skrupulatnie prowadzona samokontrola i odpowiednie wnioskowanie, które skutkuje adekwatną regulacją dawek insuliny, mogą zagwarantować dobre wyrównanie metaboliczne.
