Wchłanianie węglowodanów zawartych w pokarmach trwa jeszcze co najmniej przez 5–6 godzin. Natomiast pokarmy bogate w tłuszcze wchłaniane są aż przez 8–9 godzin. Nieznajomość tego mechanizmu i częste podjadanie w ciągu dnia, choćby w małych, ale niekontrolowanych ilościach, zawsze będzie skutkować przyrostem masy ciała i niewyrównaną cukrzycą. I to jest właśnie najczęstsza przyczyna niepożądanego przyrostu masy ciała, a nie sama insulinoterapia długo działającym analogiem insuliny.
W prawidłowych warunkach zaleca się, by posiłki spożywać regularnie, 4–6 razy dziennie, w zależności od sposobu farmakoterapii oraz indywidualnych zaleceń.
DOBÓR PRODUKTÓW SPOŻYWCZYCH W KONTROLI MASY CIAŁA
Skład i wartość odżywcza każdego posiłku zależy od zawartości oraz proporcji zawartych w danym produkcie trzech podstawowych składników: węglowodanów, białek i tłuszczów. To one, ale także zawartość wody w produkcie, decydują o jego niskiej bądź wysokiej kaloryczności. W dużym stopniu o uczuciu sytości, które dla niektórych diabetyków bywa trudne do zaspokojenia, decyduje także zawartość błonnika pokarmowego w produkcie, jak też sposób przygotowania potraw.
Cukrzyca jest chorobą, która poza regularnością wymaga pewnej równowagi. Nabiera to szczególnego znaczenia w zachowaniu właściwych proporcji między systematycznym przyjmowaniem leków (w tym stosowaniu insulinoterapii) a posiłkami. Kilka prostych rad powinno pomóc osobom stosującym długo działające analogi insuliny zachować (lub uzyskać) właściwą masę ciała, a dzięki temu lepsze wyrównanie cukrzycy.
Nasz mini poradnik dietetyczny rozpoczniemy od tego, czego pacjenci nie lubią najbardziej – od zakazów. Ja również za nimi nie przepadam, ale tylko ich przestrzeganie gwarantuje sukces terapeutyczny.
Jeśli twoim problemem jest zjadanie dużych porcji, a co za tym idzie, bardzo kalorycznych:
- Nie siadaj do stołu z dużym uczuciem głodu.
- Nie ograniczaj się do dwóch lub trzech posiłków dziennie, bo wieczorem z głodu i tak nadrobisz to, czego nie zjadłeś w ciągu dnia.
- Nie jedz w biegu. Posiłek to czas, który należy celebrować, a nie wyścig.
- Nie kupuj jedzenia na zapas. W trosce o termin przydatności do spożycia pochłoniesz w trzy dni zapasy tygodniowe.
- Nie kupuj produktów dla diabetyków. Wszystkie batoniki, ciasteczka czy wafelki zawierają w swoim składzie, tak jak klasyczne łakocie, tłuszcz czy mąkę.
- Nie podjadaj między posiłkami.
- Wystrzegaj się podjadania zwłaszcza pieczywa chrupkiego, ryżowego, kukurydzianego. To przecież węglowodany, które wpływają na wartość glikemii.
- Wyeliminuj z diety to, co całkiem zbyteczne: alkohol, cukier, sól.
- Nie jedz na zapas. Każdy taki zapas to twoja potencjalna coraz grubsza tkanka tłuszczowa.
- Nie kupuj produktów wysokotłuszczowych. Korzystniej będzie wybierać odtłuszczone lub niskotłuszczowe produkty nabiałowe, chude wędliny oraz chude gatunki mięsa (np. drobiowe, cielęce, mięso królicze, wołowe).
- Nie stosuj diet „cud” wyczytanych w gazetach czy zasłyszanych od „życzliwych” bądź znajomych, chyba że chcesz sobie zrobić krzywdę!
- Nie rozgotowuj potraw. Pamiętaj, że im bardziej rozgotujesz ryż, makaron czy warzywa, tym wyższa będzie wartość glikemii (produkty rozgotowane mają wyższy indeks glikemiczny).
- Nie zaprawiaj zup mąką, nie dodawaj śmietany do potraw. Świetnie zastąpi ją w potrawach jogurt naturalny bądź niskotłuszczowe mleko.
- Nie załamuj się po przeczytaniu tej listy! Zrozum, że to twój klucz do sukcesu – do zachowania zdrowia!
mgr inż. Katarzyna Kowalcze
specjalista ds. żywienia i dietetyki