1. Home
  2. »
  3. Jak się dobrze odżywiać
  4. »
  5. Czy dieta naprawdę jest ważna?

Czy dieta naprawdę jest ważna?

DIETA A RODZAJ TERAPII

Cukrzyca jest chorobą, która niezależnie od zaleconego leczenia wymaga przestrzegania zasad zdrowej, racjonalnej diety. Doustne leki przeciwcukrzycowe stosuje się zarówno w monoterapii, jak i w terapii skojarzonej, w której przyjmuje się dwa, a nawet trzy różne preparaty. Każda z grup doustnych leków przeciwcukrzycowych, którymi obecnie dysponujemy, wykazuje inny mechanizm działania. Mają też one różnorodny wpływ na masę ciała, inną skuteczność w obniżaniu wartości hemoglobiny glikowanej, a także mogą wywoływać odmienne działania niepożądane, np. ze strony przewodu pokarmowego (np. bóle brzucha, wzdęcia, wymioty, biegunki). Dlatego warto omówić ze swoim dietetykiem niezbędne modyfikacje w diecie w kontekście leków, które lekarz zalecił pacjentowi przyjmować.

WARTO WYMIENIAĆ

Układając swoją dietę, należy pamiętać, że żywienie osoby z cukrzycą powinno być urozmaicone i w tym celu przypomnieć sobie wiedzę o wymiennikach pokarmowych, które pokrótce omówimy na przykładzie jadłospisu o wartości energetycznej 1500 kcal/dobę (tabela 1). Posługiwanie się wymiennikami ułatwia układanie jadłospisów i gwarantuje różnorodność posiłków. W bardzo prosty sposób można bowiem zastąpić określoną porcję jednego produktu właściwą porcją innego produktu, dostarczającą taką samą ilość węglowodanów. Najkorzystniejsze jest wymienianie produktów w ramach tej samej grupy produktów – warzywa wymieniamy na inne warzywa, owoce na inne owoce, produkty mleczne w ramach grupy produktów mlecznych, a produkty zbożowe zamieniamy na inne produkty zbożowe.

W przedstawionym w artykule jadłospisie prosimy zwrócić uwagę na sposób zamiany produktów. Na przykład w pierwszym śniadaniu chleb graham (2 kromki) można zastąpić 2 kromkami chleba żytniego lub 3 kromkami chleba chrupkiego lub 1 kromką chleba pumpernikla lub 2 kromkami chleba tostowego itd.

Propozycje drugiego śniadania w ramach wymienników przedstawiają alternatywne kompozycje posiłku składającego się z różnego rodzaju pieczywa, z innymi do niego dodatkami, a także zawierają różne – spożywane zamiennie – porcje owoców sezonowych.

W daniu obiadowym bardzo ważne są podane ilości produktów zamiennych. W zestawie 1 zaproponowano zupę szczawiową z ziemniakami – 250 ml (w tym ziemniak 1 sztuka średnia – 60 g), zestaw 2 zawiera zaś zupę grzybową w tej samej objętości – 250 ml, ale z makaronem (2 łyżki stołowe – 40 g). Wskazaną ilość makaronu w zupie można również zamienić, np. na ryż czy kaszę – także 40 g. Danie główne obiadowe zaproponowano w dwóch wariantach. Pierwszy z nich to kurczak duszony w warzywach, drugi – filet z ryby pieczony w folii z warzywami. W obu przypadkach podana jest taka sama ilość produktu głównego (mięso i ryba) ze względu na bardzo zbliżoną wartość energetyczną i podobną zawartość białka i tłuszczu. Z produktów zbożowych wykorzystano ryż brązowy – 3 łyżki (40 g), który można zastąpić, np.: ziemniakami – 2 małe sztuki (80 g) lub kaszą gryczaną – 2 płaskie łyżki (40 g) lub makaronem – 2 płaskie łyżki (40 g).

Analogicznie przedstawia się kwestia posiłku kolacyjnego. W celu dostarczenia organizmowi zbliżonej ilości składników odżywczych, ze szczególnym uwzględnieniem węglowodanów, zaproponowano grzankę z serem żółtym odtłuszczonym (zestaw 1) oraz risotto z warzywami (zestaw 2). Ilość ryżu wykorzystana w tym przepisie jest pod względem zawartości węglowodanów zbliżona do zawartości węglowodanów w pieczywie wykorzystanym do przygotowania grzanki.

Oto wszystkie tajniki swobodnego komponowania „wymiennego jadłospisu” z wykorzystaniem wymienników pokarmowych. Życzę smacznego wymieniania

Tab.1. Przykładowy jadłospis o wartości kalorycznej 1500 kcal/dobę dla osoby z cukrzycą zawierający wymienniki pokarmowe (pobierz pdf)

dr  inż. Katarzyna Kowalcze
specjalista ds. żywienia i dietetyki

Facebook
Twitter
LinkedIn
WhatsApp
Email

NAJNOWSZE

Czosnek

Czosnek jest skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych i flawonoidów. Z

Czytaj więcej »
Skip to content