Insulinoterapia – co warto o niej wiedzieć?

Insulina jest hormonem peptydowym wydzielanym przez komórki beta trzustki, odpowiadającym za regulację poziomu glukozy we krwi. Jej działanie antyhiperglikemiczne wykorzystywane jest również w medycynie – insulinę stosuje się w leczeniu chorych na cukrzycę typu 1 i części pacjentów z cukrzycą typu 2. Co warto wiedzieć o insulinoterapii?

Insulina – co to za hormon?

Wydzielana przez komórki beta trzustki insulina jest hormonem polipeptydowym, który oddziałuje na komórki obwodowe:

• zwiększa glikogenogenezę (syntezę glikogenu z glukozy) i hamuje glukoneogenezę (syntezę glukozy) w wątrobie;
• zwiększa wytwarzanie kwasów tłuszczowych w tkance tłuszczowej;
• pobudza glikogenogenezę w komórkach mięśni;
• hamuje uwalnianie glukagonu z komórek alfa trzustki (hormonu podwyższającego poziom glukozy we krwi);

• oddziałuje na komórki nerwowe w mózgu, regulując apetyt.

Poprzez swoje działanie insulina prowadzi do obniżenia stężenia glukozy we krwi. Jej działanie wykorzystuje się w medycynie – insulinoterapia jest podstawą leczenia pacjentów z cukrzycą typu 1 (u których dochodzi do bezwzględnego niedoboru insuliny). Insulina bywa również stosowana u pacjentów z innymi typami cukrzycy, m.in. cukrzycą typu 2 i cukrzycą ciężarnych.

Sprawdź również, z jakimi materiałami dla chorych na cukrzycę warto się zapoznać.

Insulinoterapia – co warto o niej wiedzieć?

Pacjenci często odczuwają lęk przed leczeniem insuliną, które w ciągu dnia wymaga często wielokrotnych wkłuć podskórnych i kontroli glikemii w krwi włośniczkowej. Odpowiednia edukacja chorego i jego bliskich pozwala jednak na szybkie dostosowanie się do nowej, trudnej sytuacji. Na czym polega insulinoterapia?

Insulinoterapia jest metodą leczenia polegającą na pozajelitowym podawaniu insuliny, najczęściej w formie wstrzyknięć podskórnych. Dawki poszczególnych insulin (podawane w jednostkach międzynarodowych – j.m.) są ustalane indywidualnie przez lekarza, w zależności od potrzeb pacjenta. Częstotliwość podawania leku i jego dawka to sprawa bardzo indywidualna, zależna od typu cukrzycy, stosowanej diety, aktywności fizycznej, a nawet stanu zdrowia. Dostępne na rynku są różne rodzaje insuliny, o zróżnicowanym czasie i szybkości działania. Insuliny szybko działające podawane są zwykle tuż przed posiłkiem, podczas gdy długo działające wystarczy podawać 1–2 razy na dobę. Leczenie ma na celu utrzymywanie poziomu glikemii na prawidłowym poziomie.

Insulina – jakie może mieć działania niepożądane?

Najczęstszym działaniem niepożądanym insuliny jest hipoglikemia, czyli niedocukrzenie. Zwykle wynika z podania zbyt dużej ilości jednostek insuliny w stosunku do zapotrzebowania. Może objawiać się niepokojem, drżeniem rąk, nadmiernym poceniem się i kołataniem serca, zawrotami głowy a także nasilonym uczuciem głodu. Ciężka hipoglikemia prowadzi do utraty przytomności, a nawet śmierci, dlatego nie należy lekceważyć jej objawów. W rzadkich przypadkach obserwuje się reakcje alergiczne, zwykle o łagodnym przebiegu. Działania niepożądane należy zgłaszać lekarzowi prowadzącemu i do producenta leku.

Artykuł powstał we współpracy z Novo Nordisk, Właścicielem strony Materiały dla pacjenta (dann.edu.pl)  PL23DI00042